सार्कका सबै राष्ट्रमा मूल्य घटेपनि नेपालमा भने उपभोग्य वस्तुको मूल्य अकाशियो

अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा लगातार मूल्य न्यून हुँदै गइरहेको अवस्थामा नेपालमा भने दैनिक उपभोग्य बस्तुहरुको अकासिदो मूल्य बृद्धि प्रति बिज्ञहरुले चिन्ता व्यक्त गरेका छन । नेपालमा पछिल्लो अवस्थामा नाकाबन्दी, मधेश आन्दोलन र कालोबजारीका कारण दैनिक उपभोग्य बस्तुहरुको मूल्य अकासिएको छ । छिमेकी मुलुक भारत र चीनको भन्दा नेपालको बढेको महंगी चिन्ताको बिषय बनेको छ ।

छिमेकी मुलुक भारतमा करीव ५ र चीनमा २ प्रतिशतको हाराहारीमा मूल्य बृद्धि हुदाँ नेपालमा भने ११ दशमलव ६ प्रतिशतले मूल्य बृद्धि हुँदा सर्वसाधारणको जीवनस्तर कष्टकर बनेको छ । नाकाबन्दी, मधेश आन्दोलनको कारण आपूर्ति असहज हुँदा दैनिक उपभोग्य बस्तुको मुल्य अकासिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्य घटेर बिश्वका अन्य देशहरुको अर्थतन्त्रले फाइदा लिइरहेको अवस्थामा नेपालमा भने उल्टो मुल्य बृद्धि भएर जनताको जीवन कष्टकर हुनु बिडम्वना नै हो । संसारभर मूल्य बद्धि घट्दो अवस्थामा भएको वेला नेपालमा भने बढ्नु दुःर्भाग्य नै हो । नेपाल राष्ट्र बैकका पूर्व बरिष्ठ अनुसन्धान अधिकृत टुलराज बस्यालले बताउनु भयो ।

चालु आर्थिक बर्षको बजेटमा सरकारले मुल्य बृद्धि साँढे ८ प्रतिशतको हाराहारीमा सीमित रहने अनुमान गरेको थियो तर ५ महिनाको अवधिमा मूल्य बृद्धि ११ प्रतिशत भन्दा बढीले बृद्धि भएको छ । बजारमा मौलाएको कालोबजारी र कमजोर सरकारी अनुगमनले कारणले गर्दा पनि महंगी बढेको हो । नाकाबन्दी र मधेश आन्दोलनको कारण देखाएर खाद्य समूहको मूल्य बृद्धि सवै भन्दा बढी बढेको छ । दैनिक उपभोग्य बस्तु,दाल,चामल,खाने तेल, मसला, तरकारीजन्य बस्तु लगायतका सामग्रीहरुको मूल्य सवै भन्दा बढी बढेको छ । दैनिक उपभोग्य बस्तुहरुको मूल्य बृद्धि हुनुमा कालोबजारी, असहज आपूर्ति, कृत्तिम अभाव जिम्मेवार रहेको अथशास्त्री बस्यालले बताउनु भयो ।

अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आइएमएफ)ले भर्खरै सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार मुल्य बृद्धि सार्क मुलुकहरु मध्ये अफगानिस्तानमा २ दशमलव ८,बगलादेशमा ६ दशमलव ६, भूटान ६ दशमलव १, माल्द्धिप्स २ दशमलव ५, पाकिस्तान ४ दशमलव ७,श्रीलका ३ दमशलव ४, भारत ५ दशमलव ५ र चीनमा मुल्यबृद्धिको दर १ प्रतिशत ८ मात्र रहेको छ । जवकी नेपालको भने ११ दशमलव ६ प्रतिशत रहेको तत्याङक हालै प्रकाशित नेपाल राष्ट्र बैकको प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ ।
बजारमा अकासिएको मूल्य बृद्धि सरकारी निकायहरुलाई निकै चुनौती बनेको छ । बाणिज्य तथा आपूर्ति ब्यवस्थापन बिभागका निर्देशक हरिनारायण वेलवासेले मुल्य बृद्धि पछाडि असहज आपूर्ति, कालाबजारी र ब्यवसायीहरुको मिलेमतो र अनुगमनमा भएको कमजोरी जिम्मेवार भएको बताउनु हुन्छ । भारतको नाकाबन्दी, मधेश आन्दोलनको बहाना बनाएर कालोबजारी र कृत्तिम अभावको कारण चुलिएको मूल्य बृद्धिको भार नेपाली जनताले अव कहिले सम्म थेग्ने त?