काठमाडौं । न्युज २४ टेलिभिजनको विशेष कार्यक्रम ‘सीधाकुरा जनतासँग’को आज ३४१ औं एपिसोड हो । कार्यक्रमको आजको एपिसोड छिमेकी राष्ट्र भारतको राजधानी दिल्लीबाट प्रत्यक्ष प्रसारण गरिएको छ ।

कार्यक्रमको आजको एपिसोडमा निम्न विषयमा रिपोर्ट प्रस्तुत गरिएको छः

१. मानव तस्करीको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्जाल–दिल्ली ट्रान्जिट इराक र गन्तव्य लिविया !
दिल्ली । काठमाडौं नजिकका जिल्लाहरु सिन्धुपाल्चोक, नुवाकोट र धादिङबाट ३० जनाको संख्यामा नेपाली चेलीहरु इराक, लिविया, ओमन र कुवेत जस्ता देशहरुमा लग्दै गरेको सुचना ‘सीधाकुरा टिम’लाई आयो । उनीहरुलाई दिल्ली हुँदै ती मुलुकमा पु¥याउन लागेको सुचना पाएपछि हाम्रो टिम दिल्ली पुगेको छ ।

हामीले यस अघि नै दिल्ली महिला आयोग र केआई नेपालका प्रतिनिधि नविन जोशीलाई साथमा लिई नेपाली चलीहरुलाई राखिएको सम्भावित ठाउँहरुमा जाने योजना बनायाँै र हामी दिल्ली महिला आयोगको कार्यालयमा पुग्यौं ।

२. दिल्ली नेपाली मानव तस्करीको अखडा बन्दै, नेपाली दुतावास मौन
दिल्ली । महिपालपुरको सोल्टी होटल एण्ड लजमा खाडी मुलुक लान एजेन्टहरुले राखेका महिलाहरु भेटिए र उनीहरुको उद्धारका लागि दिल्ली महिला आयोगले काम पनि सुरु ग¥यो । ७ बजे को समयमा दिल्ली प्रहरी, दिल्ली महिला आयोग, केआई नेपाल र हाम्रो टिम एकै साथ पहाडगञ्ज र महिपालपुर एकै पटक ७ बजे छापा हान्ने योजना थियो ।

महिलालपुरमा ठीक समयमा हाम्रो टिम पुग्यो दलालहरुले होटलमा राखेका महिलाहरुलाई पनि भेट्यौं । तर दिल्लीको पहाडगन्जका नेपाली होटलहरुमा राखिएका महिलाहरु भने भेटिएनन् । दुई ओटा होटलहरु वेलकम र स्काई भ्युमा छापा हान्दा कोही पनि भेटिएन् ।

दिल्ली । महिपालपुरको सोल्टी होटल एण्ड लजमा खाडी मुलुक लान एजेन्टहरुले राखेका महिलाहरु भेटिए र उनीहरुको उद्धारका लागि दिल्ली महिला आयोगले काम पनि सुरु ग¥यो । ७ बजे को समयमा दिल्ली प्रहरी, दिल्ली महिला आयोग, केआई नेपाल र हाम्रो टिम एकै साथ पहाडगञ्ज र महिपालपुर एकै पटक ७ बजे छापा हान्ने योजना थियो ।

महिलालपुरमा ठीक समयमा हाम्रो टिम पुग्यो दलालहरुले होटलमा राखेका महिलाहरुलाई पनि भेट्यौं । तर दिल्लीको पहाडगन्जका नेपाली होटलहरुमा राखिएका महिलाहरु भने भेटिएनन् । दुई ओटा होटलहरु वेलकम र स्काई भ्युमा छापा हान्दा कोही पनि भेटिएन् ।

प्रहरीनै ढिला पुगेपछि ७ बजे दुवै ठाउँमासँगै छापा हान्ने हाम्रो योजना असफल भयो । फलस्वरप पहाडगन्जका होटलहरुमा कोही पनि भेटिएन् ।

पहाडगन्जका होटलहरुमा भोलिपल्ट फेरी हाम्रो टिम पुग्यो । हामीले फेरी पनि होटलहरुमा खोजी ग¥यो । हाम्रो टिम दिल्ली बिमानस्थलमा पुगे देखिनै दिल्लीमा हल्ला भइसकेको थियो । तर पनि हामीले पहाडगन्जका होटलहरुमा जान छाडेनौं ।

हामी दिल्लीमा भएको थाहा पाएपछि धेरै जना नेपालीहरु आफुहरुलाई बिदेश लाग्छु भनि ठग्ने दलालहरु दिल्लीमै भएको भनि सम्पर्क गरेका छन् । धेरै दर्शकहरुले दिल्लीको जीवी रोडमा नेपाली चेलीहरुलाई जवरजस्ती यौनकर्मी बनाएको भन्दै त्यहाँ जाने भनेका थिए । हामी त्यहा पनि पुग्यौं ।

हो दिल्ली महिला आयोगका अनुसार धेरै नेपाली चेलीहरु त्यहाँ जबरजस्ती राखिएका छन् । पहिले आफूखुसी आएको भन्नेहरु होसमा आएपछि मात्र आफूलाई जबरजस्ती ल्याइएको बताउने गरेका छन् ।

नशाका इन्जेक्सनहरु दिई जीवी रोडमा नेपाली चेलीहरु अझैपनि राखिएका छन् । उनहिरुको उद्धार दिल्ली स्थित नेपाली दुतावासले चाह्यो भने सक्छ । दुतावासले भारत सरकारसँग सहयोगमा ती कालकोठरीहरुमा छापा हाने धेरै नेपाली चेलीको उद्धार हुनेमा दुविधा छैन ।

दिल्लीको खतरनाक ठाउँहरु मध्येको एक हो जीवी रोड । देशमा रोजगारी नभएपछि बिदेश जान बाध्य छन् नेपाली चेलीहरु । त्यसैको फाइदा उठाउँछ मानव तस्करहरु । अनि सरकार पनि उनिहरुलाइाई नै सहयोगी हुने नियम कानुन बनाउँछन् ।

खाडी मुलुकहरुमा घरेलु कामदारलाई रोक्ने सरकारको नियमको खुब फाइदा उठाएका छन् मानवतस्करहरुले । ४० हजारको टिकट काटेर काममा फिर्ता जाने महिला पुरुष दिल्लीको बाटोमा लाखौ तिरेर जान बाध्य छन् । महिलाहरुलाई त महिनौं दिल्लीमा राखेर अनेक शोषण पनि गर्ने गरेका छन् ।

काठमाडौं । उपत्यककाे कीर्तिपुरलाइ केन्द्रविन्दु बनाएर शनिबार बेलुकी भुकम्प गएको छ । राष्टि«य भूकम्प मापन केन्द्रका अनुसार साँझ ८:३० बजे ४ रेक्टर स्केलको भूकम्प गएको हो ।

दिल्ली । काठमाडौं नजिकका जिल्लाहरु सिन्धुपाल्चोक, नुवाकोट र धादिङबाट ३० जनाको संख्यामा नेपाली चेलीहरु इराक, लिविया, ओमन र कुवेत जस्ता देशहरुमा लग्दै गरेको सुचना ‘सीधाकुरा टिम’लाई आयो । उनीहरुलाई दिल्ली हुँदै ती मुलुकमा पु¥याउन लागेको सुचना पाएपछि हाम्रो टिम दिल्ली पुगेको छ ।

हामीले यस अघि नै दिल्ली महिला आयोग र केआई नेपालका प्रतिनिधि नविन जोशीलाई साथमा लिई नेपाली चलीहरुलाई राखिएको सम्भावित ठाउँहरुमा जाने योजना बनायाँै र हामी दिल्ली महिला आयोगको कार्यालयमा पुग्यौं ।

महिला आयोगका कर्मचारी, केआई नेपालका प्रतिनिधिसँग छलफल गरी नेपालीहरुले सञ्चालन गरेका दिल्लीका केही होटलहरुमा चेक गर्न प्रबन्ध मिलायांै । हामीले पडागञ्जको होटल वेलकम र स्काई भ्यु र महिपालपुरको सोल्टो होटल एण्ड गेष्ठ हाउसमा जाने प्लान बनायांै ।

महिला आयोग र दिल्ली प्रहरीको सहयोगमा ७ बजे दुवै स्थानमा छापा हान्ने योजना बन्यो । २ बजे महिला आयोगबाट निस्केको हाम्रो टिमले विभिन्न होटलहरुमा रहेका युवती र महिलाहरुको जानकारी संकलन ग¥यौं ।

लामो प्रयासपछि दिल्ली पहाडगन्जको वेलकम, स्काई भ्यु र महिपालपुरको सोल्टी होटल एण्ड गेष्ठहाउसमा छापा हान्न दिल्ली महिला आयोग र दील्ली प्रहरीलाई हामीले तयार ग¥यौं ।

अन्ततः ७ बज्यो, दिल्ली प्रहरी र दिल्ली महिला आयोगको टोलीसँगै एक टोली पहाडगञ्ज पुग्यो र अर्काे टोली महिपालपुरको सोल्टी होटल ।

नेपाली सञ्चालकनै रहेको होटलको रजिष्टरमा कुनी नेपालीको इन्ट्री गरिएको थिएन । हामीले खोजिगरिसकेपछि होटल सञ्चालकले आफ्नो होटलमा ६ जना महिलाहरु रहेको स्वीकारे ।

हामीले प्रहरीको सहयोगमा ती महिलाहरु बारे जानकारी लियांै । होटल सोल्टीमा रहेका सबै महिलाहरु मध्ये कोही ओमन, र कुवेत जान फर्किरहेका थिए भने कसैलाई कुन देश जाने भन्ने नै पत्तो थिएन ।

कति सम्म भने सरकारले खाडी मुलुकमा घरेलु कामदारलाई प्रतिबन्ध लगाएपछि दलालहरुले दिल्लीलाई ट्रान्जिट बनाउदै विदेश पठाउदा रहेछन् ।

सरकारले घरेलु कामदारलाई रोक लगायो तर दिल्लीको बाटो भने बन्द गरेन । दलालहरुको सेटिङमा दिल्ली स्थित नेपाली दुतातावासले नो अव्जेक्सन लेटर एनओसी दिने रहेछ । सेटिङमा मिल्ने ति एनओ सी लिन कहिले त ४ देखि ६ महिना होटलमै लुकेर बस्नु पर्ने रहेछ ।

अनि काठमाडौं बिमानस्थलबाट पासपोर्ट मोजामा लुकाएर दिल्ली पुगेकाहरुको कुरा पनि सुन्नुहोस । पहिले पनि काम गरेर फर्केका र राम्रो काम भएका महिलाहरु फेरी पनि आफ्नो काममा जान चाहन्छन् ।

४०– ५० हजारमा टिकट काटेर जान सकिने देशमा २–३ लाख खर्चेर दिल्लीको बाटो ती मुलुकहरमा पुग्छन् । पढ्न नजान्नेहरुलाई दलालहरु त्यहीबाट इराक र लिविया जस्ता देशहरुमा बेचिदिन्छन् । रोजागारीका लािग बेचिएको पनि थाहा पाउदैनन् यी चेलिहरु ।

नेपालमा बैदेशिक रोजगार विभाग र प्रहरीको मोस्ट वान्टेड चुचिमा परेको करिब २ सय भन्दा बढी दलालहरु अहिले दिल्लीमा छन् । दलालहरुको हब बनेको दिल्ली । दील्ली स्थित हाम्रो दुतावास ती दालालहरुका लागि नो अब्जेक्सन लेटर बनाउन सहयोग गरिरहेको छ ।

हामीले दिल्ली स्थित नेपाली दुतावासका प्रवक्ता हरी ओडारीलाई सम्पर्क ग¥यौं । उनको मानव तस्करीको बिषय भनेपछि कार्यवाहक राजदुत भरत रेग्मीसँंग कुरा गर्न भने र फोन राखिदिए । कतिसम्म भनेपछि फोन गर्दा समेत फोन उठाएनन् ।

हामी बारखम्बा रोडमा रहेको दुतावासको कार्यालयमै पुग्यौं । कसैसँंग भेट नभएपछि हामीले त्यहीबाट कार्यवाहक राजदुत भरत रेग्मीलई फोन ग¥यौं । रेग्मी सरको पनि फान उठेन ।

हामी यी दिदी बहिनीहरुलाई आफै स्वदेश फिर्ता लिएर आउने उदेश्यले पुरै तयारीसहित दिल्ली पुगेका थियौं । तर प्रक्रियागत केही झमेला र केही कानुनी अडचनका कारण यी केशहरुलाई आधिकारिक रुपमा दिल्ली महिला आयोग र दिल्ली प्रहरीमा दर्ता गराई आवश्यक प्रकृयाका लागि छाडेका छौं ।

काठमाडौँ । स्वास्थ्य सेवामा कार्यरत अधिकृतस्तरदेखि माथिका सबै कर्मचारीको खटनपटन संघीय सरकारमार्फत हुनुपर्ने माग नेपाल जनस्वास्थ्य सङ्घले उठाएकाे छ ।

संघले एक विज्ञप्ती जारी गर्दै स्वास्थ्य सेवाका अधिकृतस्तरदेखि माथिका सबै कर्मचारीकाे सरुवा, बढुवा, पदस्थापनलगायतका काम सङ्घीय सरकारबाटै गरिनुपर्ने माग गरेको हाे ।

स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले हालै सबै प्रदेशका सामाजिक विकासमन्त्रीमार्फत प्रदेश मुख्यमन्त्रीको कार्यालयबाट दशौँ तहसम्मका कर्मचारीको सरुवा तथा पदस्थापन गर्नसक्ने अधिकार प्रत्यायोजन गरेको थियो ।

मन्त्रालयकाे साे व्यवस्थाप्रति असन्तुष्टि व्यक्त गर्दै सङ्घले लोकसेवा आयोगको प्रक्रियामार्फत प्रवेश गरेका अधिकृतस्तरदेखि माथिका सबै कर्मचारीलाई सङ्घीय सरकारबाट नै सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहमा खटनपटन गराउनेगरी व्यवस्था गर्न माग गरेकाे हाे ।

संघका महासचिव महेश्वर श्रेष्ठले हालको स्वास्थ्य सेवाका कर्मचारी समायोजन प्रक्रियामा कर्मचारीको वृत्तिविकासका अवसरहरुमा एकरुपता नभएको बताएका छन् । उनले सरुवा तथा बढुवाको अवसर समेत साँधुरो भएको र कर्मचारीको मनोबल गिराउने काम भएकाे बताए ।

काठमाडौं । जन्मिदै एचआईभी संक्रमित हुनुको पीडा त छदै छ । त्यसमाथि आफन्तबाटै तिरस्कृत हुनुपर्दा एचआइभी संक्रमित बालबालिकाका आधारभूत अधिकार खोसिन्छ । अध्ययनमा समेत बञ्चित हुनु परेका घटना अनेकौं छन् । यो पृष्ठभूमिमा काठमाडौंको कीर्तिपुरस्थित ‘बेबी लाइभ होम’ बाट सञ्चालित सफलता एचआइभी शिक्षा सदन भने विश्वकै पहिलो पहिचानसहितको विद्यालय’मा सूचिकृत भएको छ । जहाँ २३ जना एचआइभी संक्रमित बालबालिका अध्यनरत छन् ।

‘बेबी लाइभ होम’का यी बालबालिका मध्ये कोही समाजबाट लखेटिँदै यहाँ आइपुगे भने केहीलाई आफन्तले नै ल्याएर छोडे । र, त्यसो गरिनुमा यिनीहरुको दोष जन्मिंदै एचआइभी संक्रमित हुनु हो । अधिकांशले एचआइभीकै कारण बाबुआमा गुमाएका छन् । त्यसपछि सुरु भएको आफन्तको तिरस्कार र पढिरहेको स्कूलले गरेको व्यवहार यिनीहरुको कमलो मनमा अझै गडिरहेको छ ।

०६७ सालमा एचआइभी संक्रमित बालबालिका बिचल्ली भन्ने न्यूज सुनेर राजकुमार पुन र उमा गुरुङ राहत लिएर दाङ पुगेका थिए । तर, गाउँलेले एचआइभी फैलाउने भन्दै लैजान भनेपछि पुन र गुरुङले यिनलाई साथै काठमाडौं ल्याए । ‘बेबी लाइभ होम’ दर्ता गरेर बाबुआमाको लागि बनाएको घर बेचेर २३ बालबालिकालाई नयाँ जीवन दिन सुरु गरे यिनले ।

एचआइभीको क्षेत्रमा काम गर्ने एनजीओ÷आइएनजीओको सहयोग लिएको छैन ‘बेबी लाइभ होम’ले । तरकारी उत्पादक राजकुमारले त्यसैको आम्दानीबाट यी बालबाबालिकालाई पालनपोषण गरिरहेका छन् । उमाले कस्मेटिक पसल बेचेर बालबालिकालाई सहयोग गरिरहेकी छन् । कुनै स्कूलले यि बालबालिका भर्ना नलिएपछि आफैंले सुरु गरेको सफलता एचआइभी शिक्षा सदन विश्वकै पहिलो पहिचानसहितको विद्यालय बनेको छ अहिले ।

वर्षको २५ लाख खर्च हुन्छ । तर, नौ बर्षमा २ लाख रुपैयाँ मात्रै दिएको छ । ‘बेबी लाइभ होम’ र सफलता शिक्ष सदन भएको भवन र जग्गासमेत राजकुमारले बालबालिकाकै नाममा गरिदिएका छन् । सरकारले सहयोग गरेर देशभर भएका एचआइभी संक्रमित बालबालिकालाई उपचार र पढाईमा सहयोग गर्नुपर्ने यिनीहरुको भनाइ छ ।

नेपालभर १५ बर्ष मुनिका १ हजार बालबालिकामा एचआइभी रहेको पुष्टी भएको छ । उपचार र पालनपोषण नपाएर संक्रमित बालबालिकाको मृत्युदर उच्च छ ।

ललितपुर । ललितपुरको जावलाखेलमा रहेको अल्का अस्पताल प्रा लि १३ औं वर्षमा प्रवेश गरेको छ।

आजकै दिन २०६२ सालमा अल्का अस्पताल स्थापना भएको थियो। ललितपुरकै जावलाखेलमा २०५२ सालमा अल्का फार्मेसी संचालनमा ल्याएका कुमार थापाले सेवा विस्तार गर्दै अस्पताल खोलेका हुन् ।

२०५७ सालमा अल्का पोलिक्लिनिक र त्यसको ५ वर्षपछि २०६२ साल अल्का अस्पतालले संचालन अनुमति पाएको थियो ।

‘यहाँसम्म आइपुग्न सेवाग्राही, अस्पतालका चिकित्सक र कर्मचारीहरुकै देन हो’ अस्पतालका अध्यक्ष कुमार थापाले भने, ‘यस्तै सहयोग र साथको अपेक्षा फेरि पनि गदर्छु ।’

अल्का अस्पतालले उपचारका नयाँ नयाँ पद्धतिसमेत भित्र्याउँदै आइरहेको छ। अल्का अस्पतालसँग कटिङ्क एज टेक्नोलोजी छ। अप्रेसन गर्नका लागि आएका नयाँ नयाँ उपकरण भित्र्याएको छ।

अल्का अस्पतालले अहिले टेष्ट ट्युव वेवी सेवा, प्रसुति सेवा तथा महिला रोग विशेषज्ञ, डाइवेटिज, बालरोग, मुटु रोग तथा त्यसका सम्पुर्ण परीक्षणा, नशा सम्बन्धि, जनरल फिजिसियन, बाथ, यौन तथा छालारोग विशेषज्ञ, ग्यास्ट्रोलोजी, रेडियोलोजी, आँखा रोग, नाक, कान घाँटी, दाँत रोग विशेषज्ञ, युरोलोजिष्ट, कलेजोरोग विशेषज्ञ, एनेस्थेसिया लगायतका सेवा दिदैँ आइरहेको छ।

१२ वर्ष पुरा गरी १३ वर्षमा पुगेको उपलक्ष्यमा अल्का अस्पतालले रक्तदान कार्यक्रम आयोजना गरेको छ। लाइन्स क्लव अफ काठमाडौं अल्का डिष्टिक ३२६ एटुको संयुक्त आयोजनामा रक्तदान कार्यक्रम आयोजना गरिएको हो ।

१३ वर्ष प्रवेश गरेको अवसरमा अस्पतालमा रहेका विरामीहरुलाई फलफुलसमेत वितरण गरिएको थियो।

• दानबहादुर बुढा
  

मुगु । कुनै बेला मुगुका स्थानीय पुरुषहरु पुरुष बन्ध्याकरण गर्न नमान्ने मुगुहरु पछिल्लो समयमा पुरुष स्थायी बन्ध्याकरण गर्नेमा निकै आकर्षण बढ्दै गइरहेको छ ।

पुरुष बन्ध्याकरण गरेपछि कमजोर भइन्छ मानसिकता केही समयअघिसम्म थियाे । हिमाली भूभागमा भारी बोकेर जीवन निर्वाह गर्नुपर्छ, बन्धयाकरण गर्दा कमजाेर हाेइने भन्दै जति सन्तान भए पनि भगवानको भर पर्ने उनीहरु बताउँथे । यही विश्वासको कारण जति सन्तान भए पनि पुरुष बन्ध्याकरण गर्न खासै अघि सर्दैनथे । तर चेतनाकाे विस्तारसँगै सडक सञ्जाल र स्थानीयस्तरमै बन्ध्याकरण शिविर हुन थालेपछि पछिल्लाे समय मुगुका पुरुषहरु बन्ध्याकरणतर्फ अाकर्षित हुँदै हुन् ।

सन्दर्भ बुधबार जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय, ठिनी, गमगढीमा आयोजना गरिएको एकदिने पुरुष स्थायी बन्ध्याकरण शिविरमा बन्ध्याकरणकै लागि सयौ पुरुषहरु लाइन बसेका भेटिए । बिहान १० बजेबाट सुरु भएको शिविरमा बेलुकी ६ बजेसम्म २० जनाको स्थायी बन्धाकरण गरिएको थियो । शिबिर छोटो र एक्लै अपे्रशनमा लाग्नुपर्ने भएको हुँदा २० जनालाई मात्र सेवा दिन सकिएको डाक्टर ज्ञानेश्वर श्रेष्ठले बताए ।

यस वर्ष मुगु जिल्लाको एक नगरपालिका र तीन गाँउपालिकाभित्र ४ स्थानमा पुरुष स्थायी बन्ध्याकरणका लागि एक/एकदिने शिविर अायाेजना गरी कम्तीमा १०० जनालाई सेवा दिने उद्देश्य राखिएकाे छ । पहिलो चरणमा छायाँनाथ नगरपालिकाभित्र बस्ने पुरुषलाई टारगेट गरिएकोमा शिविरमा २० जनालाई सेवा दिइएकाे हाे ।

‘स्थायी पुरुष बन्ध्याकरण गराउन आउनेकाे संख्या हेर्दा निकै खुसी लागेकाे छ,’ स्वास्थ कार्यालय मुगु ठिनीका परिवार नियोजन सुपरभाईजर दिपेन्द्र यादवले भने, ‘तराईमा शिक्षित समुदायमा भन्दा पनि यहाँका पुरुषमा बन्ध्याकरणकाे अाकर्षण राम्राे छ ।’ उनले मुगुमा महिला मिनिल्याप गर्नेभन्दा पुरुष भ्याक्सोटोमी गाराउनेकाे संख्या धेरै भएको बताए ।

२५० रुपैयाँको दरले सेवा लिन आएका सेवाग्राहीलाई यातायात खर्चसमेत दिएको यादवले बताएका छन् ।

‘२ सन्तान छोरा भइसकेपछि छाेरीको रहरमा लाग्दा फेरि तेस्राे पनि छोरै जन्म्याे । अनि मात्र भ्याक्सोटमी गर्न आएकाे हुँ,’ शिविरमा भेटिएका माध्यामिक विद्यालय रोवाका प्रधानाध्यापकले बताए ।

बन्ध्याकरण शिविरमा भेटिएका तर पालाे नपाएका अधिकांशको गुनासो समय कम भएकाे भन्ने हुन्थ्याे । कम्तीमा पनि शिविर ४/५ दिन सम्मको हुनुपर्ने उनीहरुले बताए । सुविधासम्पन्न अस्पतालमा जान नसक्ने तर सन्तानको रहर पुगिसकेका र आर्थिक अवस्था कमजाेर भएकालाई यस्ता शिविर सजिलो हुने छायानाथ रारा नगर पालिका वडा नम्बर २ का सुुरबहादुर बुढाले बताए । उनले शिविरमा सेवा लिन पाउँदा निकै खुसी भएको बताए ।

काबुल । अफगानिस्तानमा झडप हुँदा ५३ जनाको मृत्यु भएको छ । स्थानीय अधिकारीका अनुसार विभिन्न स्थानमा भएको झडपमा परि गएको २४ घण्टा भित्रमा सो सङ्ख्यामा मारिएका हुन् ।

तालिवान समूहले आश्रयस्थल बनाएर बसेको उत्तरी टाखर प्रान्तको दास्त–ए–क्वाला जिल्ला, कोन्हा बजारमा सरकारी सुरक्षाफोजले हेलिकोप्टरको सहायतामा गरेको आक्रमणमा शनिबा छ लडाकूको मृत्यु भएको र अन्य पाँच जना घाइते भएको स्थानीय प्रहरी अधिकारी मोहम्मद नादिरले बताएका छन् ।

त्यस्तै सुरक्षाकर्मीले उरुजगानमा शुक्रबार राति गरेको सुरक्षा कारबाहीमा २२ जना विद्रोही लडाकूको मृत्यु भएको र १६ जना घाइते भएका सुरक्षा अधिकारी जैनुल्लाहले बताए । यसैगरी उत्तरी सारी पुल प्रान्तको सायद जिल्लामा २३ विद्रोही लडाकूको मृत्यु भएको र २६ जना घाइते भएका उत्तरी क्षेत्रका प्रवक्ता मोहम्मद हनिफ रेजाइले बताए ।

हरारे । जिम्बाबेको दुई सुनखानीमा दुर्घटना हुँदा भएको छ । दुर्घटनामा परी लगभग साठ्ठी जना भन्दा बढीको मृत्यु भएको अनुमान गरिएको छ ।

सो सुनखानीमा ८० जना कार्यरत रहेको स्थानीय अधिकारीले अनुमान गरेका छन् । त्यहाँ दुईओटा सुनखानी भएको र दुई ओटा सुनखानीमै गरेर जम्मा ८० जनासम्म कामदार भएको अनुमान गरिएको छ । त्यहाँ कार्यरत अधिकांश कामदारकाे मृत्यु भएको हुनसक्ने स्थानीय अधिकारीहरुले बताएका छन् । तर जिम्बावे सरकारले भने अवैध रुपमा संचालन भएको सुनखाँनीमा सो दुर्घटना भएको बताएका छन् ।

जिम्बावेका सार्वजनिक सेवाका सम्वन्धित एक मन्त्री जुली मोयोले भने- “अवैध रुपमा संचालन भएको सुनखानीमा जनता फसेका छन् तर उनीहरुलाई जिवितै उद्धार गर्ने सम्भावना छैन ।” मन्त्री जुली मोयोका अनुसार जिम्बावेको पश्चिमी प्रान्त मशोनाल्याण्डमा सो दुर्घटना भएको हो । भारी बर्षाका कारण उद्धार कार्यमा कठिनाई भएको छ ।

दुईओटै खाल्डोबाट पानी बाहिर निकालिएकाले त्यहाँ फसेकाहरुको शव आइएतबार निकाल्नसम्म सकिने स्थानीय अधिकारीहरुले आशा गरेका छन् । जिम्बाबेका राष्ट्रपति इम्मर्सन मनाङग्वाले प्रकोपको घोषणा गर्दै घटनामा पिडितहरुप्रति सहानुभूति व्यक्त गरेका छन् ।

एजेन्सी । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्डले आफुलाई नाबेल शान्ति पुरस्कारका लागि मनोनयन गरिएकाे दाबी गरेका छन् । शुक्रबार वाल फन्डिङका क्रममा पत्रकार सम्मेलनमा उनले आफुलाई जापानका प्रधामन्त्री सिन्जो अबेले एक लेटरको कपी पठाँउदै नोबेल शान्ति पुरस्कार दिन चाहेको बताएका हुन् ।

कोरिया-अमेरिका दोस्रो भेटवार्ताबारे बोल्ने क्रममा राष्ट्रपति ट्रम्पले भने “मलाई जपानका प्रधानमन्त्रीले नोबेल शान्ति पुरस्कार दिन चाहेका छन् र उतिकै सम्मान पनि यो कुरा एक पत्रमा उनले मलाई भने।” जापानले यस्तो कुराको गर्नूकाे आशय कुनै पुरस्कारको लागि भन्दा पनि अमेरिकासँगको सम्बन्ध बलियो बनाउने चाल रहेको बुझिन्छ ।

तर ट्रम्पले भने आफुले यसको आश नराखेको बताएका छन् । उनले भने “मलाई याे पुरस्कार दिइदैन्, ठिक छ, तिनीहरूले ओबामालाई किन दिइएकाे भन्ने कुरा पनि थाहा छैन ।”बराक
ओबामाले सन २००९काे नाेबेल शान्ति पुरस्कार पाएका थिए । “अन्तर्राष्ट्रिय कूटनीतिलाई बलियो बनाउन र मानिसहरूलाई सहयोगको लागि असाधारण प्रयास” गरेका कारणा उनले याे पुरस्कार पाएका थिए । विभिन्न ६ विधामा दिइने याे पुरस्कार विश्वकै ठुलाे मानिन्छ ।

यो कुराले जापानी जनतासमेत अचम्ममा परेका छन् । यसअघि दक्षिण कोरियाका राष्ट्रपति मुन जाई इनले पनि राष्ट्रपति ट्रम्पले नाबेल पुरस्कार पाउनु पर्ने भनेको कुराले चर्चा पाएकाे थियाे । उत्तर कोरियासँग गरेको वार्ता लागि ट्रम्पले पुरस्कार पाउनु पर्ने कुरा मुनले गरेका थिए ।

जापान र संयुक्त राज्य अमेरिका बीच संयुक्त द्वन्द्व सहयोग र सुरक्षाका लागि सन् १९६० मा हस्ताक्षर भएको थियो । पछिल्लो समय जापान र उत्तर कोरिया अमेरिकासँग राजनीतिक रुपमा नजिकिएको देखिन्छ । उत्तर कोरियाका राष्ट्रपति किम जङ उनसँगको पारमाणविक हतियार सम्बन्धी सम्झौताको विषयमा ट्रम्पलाई जापान र उत्तर कोरियाले अप्रतक्ष्य रुपमा समर्थन जनाउने गरेको पाइन्छ ।

काठमाडाैँ । भारतको कश्मीरमा भएको आतंकवादी हमलापछि भारत निकै क्रुद्ध भएको छ । बिहीवार आत्मघाती हमलाकारीले गराएको विस्फोटमा परी भारतीय अर्धसैनिक बलका ४६ जनाको ज्यान गएको थियो । सो घटनापछि भारतले पाकिस्तानलाई हदैसम्म कारबाही गर्ने चेतावनी दिएको बिबिसी हिन्दीले लेखेको छ ।

छिमेकीको पाकिस्तानको सो घटनामा संलग्नता रहेको निर्विवाद प्रमाण आफूले भेट्टाएको दाबी गर्दै भारतले पाकिस्तानलाई पूरै एक्लाइदिने चेतावनी दिएको हो । तर पाकिस्तानले भने लडाकु समूह जैश-ए-मोहम्मदले घटनाका जिम्मा लिइसकेको र आफ्नो त्यसमा कुनै भूमिका नभएको बताएको छ । यद्यपि सो समूह हाल पाकिस्तानमै आश्रित छ ।

बिहीबारको कश्मिर हमलालाई अहिलेसम्मकै भारतकै खतरनाक आतंकवादी हमला भनिएको छ । सन् १९८० को दशकको अन्त्यदेखिनै भारत प्रशासित कश्मीरमा विद्रोह जारी छ भने पछिल्ला वर्षहरूमा त्यहाँ हिंसात्मक घटनाहरूमा वृद्धि भएका छन् । सो भूभागमा पाकिस्तानले आफ्नो स्वामित्व समेत दाबी गर्दै आएको छ ।

भारतका केन्द्रीय मन्त्री अरूण जेट्लीले पाकिस्तानलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदायबाट पूर्णतः अलग्याइदिन भारतले हरसम्भव कूटनीतिक कदम चाल्ने बताएको कुरा आएको छ । विगतमा पनि भारतले पाकिस्तानविरुद्ध कूटनीतिक कारबाही गर्दै आएको पाइन्छ ।

पाकिस्तानले लामो समयदेखि जैश ए मोहम्मदका विद्रोहीहरूलाई शरण प्रदान गरिरहेको आरोप लगाउँदै भारतले सो संगठनविरुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्ध लगाउने र पाकिस्तानलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमा एक्ल्याउने कदम चाल्नेछ ।

सो समूहका नेता मसूद अजहरलाई राष्ट्रसंघको सुरक्षा परिषदद्वारा आतंकवादीमा सूचीकृत गर्न माग भारतले गरिसकेको छ ।

हुन त भारतले विगतमा पनि पाकिस्तानविरुद्ध यस्ता कूटनीतिक तथा रणनीतिक प्रयास नगरेको हाेइन, तर चीनले अन्तर्राष्ट्रियस्तरमै पाकिस्तानको पक्ष लिँदै बारम्बार भाँजो हालिदिएको बताइन्छ । जसका कारण बेलाबेला भारत चीनसँग समेत क्रुद्ध हुने गरेको छ ।

मन्त्री जेट्लीले शुक्रबार एक सुरक्षा बैठकपश्चात् पाकिस्तानलाई जवाफदेही बनाउन भारत कटिबद्ध रहेको बताए थिए । पाकिस्तानलाई सन् १९९६ देखि भारतले दिँदै आएको व्यापार सुविधा समेत खारेज गरिएको उनले बताए ।

घटनालगात्तै भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले चरमपन्थी संगठन जैश-ए-मोहम्मद र उसको सहयोगी पाकिस्तानले ठूलो मूल्य चुकाउनुपर्ने बताएका थिए । यसैगरी भारतका गृहमन्त्री राजनाथ सिंहले पनि सो घटना जिम्मेवार पाकिस्तान हुनुपर्ने चेतावनी दिएका छन् । उनले घटनाको कडा जवाफ दिइने धम्की समेत दिए । साथै साे घटनालाई लिएर मुम्बई लगायत विभिन्न ठाउँमा हिन्दू संगठनकाे अगुवाइमा र स्वतस्फूर्त प्रदर्शन समेत भएका छन् ।

सन् २००१ मा भारतीय संसदमा भएकाे आक्रमणमा समेत जैश-ए-माेहम्मदलाई जिम्मेदार ठहराइएको थियो, जसमा नौ सुरक्षा कर्मचारीहरु मारिएका थिए । त्यसपछि दुई देशबीचको अवस्था यति तनावपूर्ण बनेको थियो कि धेरै महिनासम्म युद्ध अवस्थाकै जस्ताे द्वन्द्व चलिरह्याे । त्यसयता भारतमा जैश र उसकाे सहयाेगी पाकिस्तानबाट यस्ता सानाठूला हमला हुँदै अाएका छन् ।

सन् २०१६ काे पठानकाेट र उडीस्थित भारतीय सैन्य प्रतिष्ठानमा भएकाे हमला यसका उदाहरण हुन् । सन् २०१६ काे हमलामा १९ सैनिक मारिएका थिए । त्यसपछि भारतीय सेनाले पाकिस्तान प्रशासित कश्मीरमै व्यापक सैन्य अप्रेसन चलाएकाे थियो । जैशबाट भाेलिका दिनमा पनि भारतमाथि यस्ता हमला भइरहने अाशंका कायमै रहेकाे हुँदा यसपटक भारत निकै अाक्रामक बनेकाे देखिन्छ । (बिबिसीकाे सहयाेगमा)