काठमाडौं । सरकार नयाँ आर्थिक वर्षका लागि बजेट ल्याउने अन्तिम तयारीमा रहँदा सबै तह र तप्काका नागरिक आ–आफ्नो चासोका विषय कसरी समेटिन्छन् भनेर पर्खिरहेका छन् । कसैलाई के धन्दा भनेझैं सांसदहरुको ‘अर्जुन दृष्टि’ भने संसद विकास कोष भनेर चिनिने स्थानीय पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रममा छ ।

नयाँ आर्थिक वर्षका लागि बजेट बनाउने प्रक्रिया सुरु भएपछि के सत्तापक्ष के प्रतिपक्ष सबै सांसदको एउटै ‘स्वार्थ’ हुन्छ निर्वाचन क्षेत्र पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रमकको बजेट बढाउने । विभिन्न नामाकरण हुँदै यो कार्यक्रम आर्थिक वर्ष २०५१÷५२ देखि जारी छ । २ लाख ५० लाखबाट सुरु भएको कार्यक्रम चालु आर्थिक वर्षमा चार करोड पु¥याइयो ।

मुलुक संघीयतामा गएर प्रशासनिक तथा आर्थिकरुपमा विकेन्द्रित भइसकेपछि सांसदमार्फत बजेट परिचालन गर्ने प्रथा खारेज गर्नुपर्ने आवाज उठिरहँदा सांसदहरु भने त्यसको रकम अपुग भएको भन्दै अझै बढाउनुपर्ने माग गरिरहेका छन् । अहिले रहेको चार करोडलाई १० करोड पु¥याउनु पर्ने उनीहरुको माग छ ।

सांसदलाई पैसा दिने सिलसिलाः

• – २०५१/०५२ः सांसदहरुको भावना तथा आफ्नो क्षेत्रको विकास निर्माणमा रहेको जिम्मेवारी मानी प्रतिसांसद २ लाख ५० हजारका दरले बजेट विनियोजन ।
• – २०५४/०५५ः प्रतिसांसद ५ लाख रुपैयाँबाट ‘सांसद विकास कोष’ सुरु ।
• – २०५७/५८ः पाँच लाखको कोष बढाएर १० लाख पु¥याइयो ।
• – २०५७ः कानून बनाएर मात्र ‘सांसद विकास कोष’ कार्यान्वयन गर्न सर्वोच्च अदालतको आदेश ।
• – २०५८ः तत्कालीन स्थानीय विकास मन्त्रालयद्वारा निर्वाचन क्षेत्र विकास कार्यक्रम सञ्चालन कार्यविधि जारी ।
• – २०७१/०७२ः १० लाख निकै कम भएको भन्दै कांग्रेस र एमालेका सांसदद्वारा ५ करोड पु¥याउन माग गर्दै हस्ताक्षर संकलन ।
• – २०७१/०७२ः निर्वाचन क्षेत्र विकास कोषमा ५० लाख र निर्वाचन क्षेत्र विकास पूर्वाधार विशेष कार्यक्रममा ३ बजेट बिनियोजन ।
• – २०७५/०७६ः चौतर्फी विरोधका बाबजुद प्रत्यक्ष निर्वाचित सांसदलाई निर्वाचन क्षेत्र पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रमका लागि ४ करोड रुपैयाँ बिनियोजन । आफूले नपाएपछि समानुपातिक संसदद्वारा विरोध, हटाउन माग ।
• – २०७५/०७६ः संघीय सरकारको सिको गर्दै प्रदेश सरकारद्वारा पनि विभिन्न नाममा सांसदलाई बजेट बिनियोजन ।
• – २०७६ जेठः पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रमका लागि चार करोड रुपैयाँ अपुग भन्दै बढाएर १० करोड पु¥याउन सांसदहरुको माग ।

अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडा निर्वाचन क्षेत्र पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रमको औचित्य नभएको विषयमा सिद्धान्ततः सहमत छन् । तर, राजनीतिक दबाव झेल्न उनलाई सजिलो छैन । डा. खतिवडाले अघिल्लो आर्थिक वर्षमा नै सांसदहरुले निर्वाचन क्षेत्रका लागि पाउने रकम खारेज गर्ने तयारी गरेका थिए । तर, पार्टीले नै दबाब दिएपछि उनको जोर चलेन ।

र, प्रत्येक निर्वाचन क्षेत्रका लागि चार करोड बजेट छुट्याए यसपाली त्यो रकम १० करोड पु¥याउन चर्को दबाब छ । सांसदहरुले अर्थमन्त्रीलाई मात्रै नभएर सभामुख, सत्ता पक्षका शीर्षनेतासँग कोषको सीमा बढाउन लविङ गरिरहेका छन् ।

नीति निर्माण तहमा बसेर काम गर्नुपर्ने जनप्रतिनीधिलाई विकासका नाममा बजेट हालीमुहाली गर्ने मोहको सर्वत्र आलोचना भईरहेको छ । खर्च पारदर्शितामा पनि बारम्बार प्रश्न उठ्ने गरेको छ । तर, सांसदहरु चुनावका बेला जनतासम्म गरेका बाचा पुरा गर्न सांसद विकास कोषको रकमले सेतुको काम गर्ने तर्क गर्दै बढाउन दबाब दिइरहेका छन् ।

सांसदहरुले माग गरेजस्तै १० करोड रुपैयाँ दिने हो भने संघीय सरकारमा मात्रै साँढे १६ अर्ब रुपैयाँ अतिरिक्त व्ययभार पर्नेछ । आर्थिक पारदर्शिता नहुने, विकास कोषका नाममा कार्यकर्ता पोस्ने र मुलुकको आर्थिक क्षमताभन्दा बाहिर भएको भन्दै आलोचना भएपनि जनतासँग प्रत्यक्ष रुपले जोडिएकाले तिनका अपेक्षा पूरा गर्न पनि पैसा चाहिने सांसदहरुको एकहोरो तर्क छ ।

बुटवल । रुपन्देहीमा ठूलो परिमाणमा लागू औषधसहित एक व्यक्ति पक्राउ परेका छन् । तिलोत्तमा नगरपालिका–७ भलवाडीबाट रुपन्देहीको मायादेवी गाउपालिका वडा नम्बर ६ का ३७ वर्षीय ईन्द्रमणि सौरैया मल्लाह ठूलो परिमाणमा लागू औषधसहित पक्राउ परेका हुन् ।

मल्लाह तिलोत्तमाको भलवाडीबाट विहीबार साँझ साढे ८ बजे मल्लाहलाई लु १४ प ३६३९ को मोटरसाइकलसहित पक्राउ गरिएको ईलाका प्रहरी कार्यालय बुटवलका डिएसपी दिल बहादुर मल्लले बताउनुभयो ।

भलवाडीमा फेला परेका मल्लाहमाथि शंका लागि उनले बोकेको झोलामा खानतलासी गर्दा २ मिलिलिटरका नुफिन ४ सय ५० थान, फेनरागन ४ सय ५०, सेरिज्याक ४ सय ५० एम्पुल्स, नाइट्राभेट ४ सय ५० ट्याब्लेट बरामद गरिएको प्रहरीले जनाएको छ ।

काठमाडौं । प्रायः सबै मानिस आफूमा कुनै न कुनै रोग रहेको बताउँछन् । यसले कस्ता मानिसलाई रोगी र कसलाई पूर्ण स्वस्थ ठान्ने होला भन्ने प्रश्न उब्जिन्छ । नेपालमा प्रायः सबै रोगी भएपछि स्वस्थ्य मानिस चाहीँ कति होलान् त ?

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार उचाई अनुसारको तौल तथा शारीरिक, मानसिक र आध्यात्मिक पूर्ण रहेको मानिस नै स्वस्थ हो । र, चिकित्सकको अनुमानका आधारमा झण्डै तीन करोड नेपालीमध्ये ६० लाख मात्रै मापदण्डअनुसार स्वस्थ छन् । स्वास्थ हुनको मापदण्ड चाहीँ के हो त ?

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार स्वास्थ भनेको रोग तथा दुर्बलताबाट मुक्तसहित सम्पूर्ण शारीरिक, मानसिक तथा सामाजिक अवस्था तन्दुरुस्त हुनु पनि हो ।

स्वास्थ हुन तनाबमुक्त पनि हुनुपर्छ । खुशी हुनुपर्छ र मानिसिकरुपमा पनि तन्दुरुस्त हुनुपर्छ । यसरी हेर्दा नेपालमा कुल जनसंख्याको २० प्रतिशत मात्र स्वास्थ मानिस हुन सक्ने अनुमान चिकित्सकको छ ।

चिकित्सकका अनुुुसार स्वास्थ्य मानिसको उचाई अनुसारको तौल हुनुपर्छ । महिला र पुरुषको उचाईअनुसार तौल फरक–फरक हुन्छ । मान्छेको उचाई अनुसारको तौल बीएमआइ (बडी मास इन्डेक्सको ट्रमिनोलोजी) बाट निकालिन्छ । त्यसअनुसार ५ फिट उचाई भएकी महिलाको तौल ४९.९ केजी हुनुपर्छ ।

स्वास्थ मानिसको जीवनशैली र भोजन पनि सन्तुलित हुनुपर्छ । कार्बोहाइड्रेट, प्रोटिन, भिटामिन, फाइबर, पानी, खनिज सम्पूर्ण भएको भोजन नै सन्तुलित भोजन हो ।

बढ्दो प्रदुषण र खानपानले मानिसलाई अस्वास्थ्य बनाउँदै लागेको छ । नेपालमा पूर्ण स्वास्थ मानिस कम हुनुको कारण ग्यास्ट्राइटिस् हो । एक अनुसन्धानले २० वर्ष माथिका ९० प्रतिशत मानिसलाई ग्यास्ट्राइटिस् भएको देखाएको छ ।

काठमाडौं । सरकार नयाँ आर्थिक वर्षका लागि बजेट ल्याउने अन्तिम तयारीमा रहँदा सबै तह र तप्काका नागरिक आ–आफ्नो चासोका विषय कसरी समेटिन्छन् भनेर पर्खिरहेका छन् । तर, सांसदको ‘अर्जुनदृष्टि’ भने संसद विकास कोष भनेर चिनिने स्थानीय पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रममा छ । चालू आर्थिक वर्षमा ४ करोड रहेको बजेट नयाँ आर्थिक वर्षमा १० करोड पु¥याउनु पर्ने सांसदहरुको माग छ ।

आर्थिक वर्ष २०५१/५२ देखि २ लाख ५० हजार रुपैयाँबाट सांसदमार्फत बजेट परिचालन गर्ने अभ्यास चालु आर्थिक वर्षमा प्रत्यक्ष निर्वाचित सांसदका लागि चार करोड बनाइयो । मुलुक संघीयतामा गएर प्रशासनिक तथा आर्थिकरुपमा विकेन्द्रित भइसकेपछि सांसदमार्फत बजेट परिचालन गर्ने प्रबृत्ति खारेज गर्नुपर्ने आवाज उठिरहँदा सांसदहरु भने ४ करोड पनि अपुग भएको भन्दै १० करोड पु¥याउनु पर्ने माग गरिरहेका छन् ।

समानुपातिक र राष्ट्रियसभाका सांसदलाई स्थानीय पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रमका लागि बजेट छुट्याइदैन । त्यसैले उनीहरु पहिलेदेखि नै कि आफूहरुले पनि पाउनुपर्ने नभए दिन नै बन्द गर्नुपर्ने पक्षमा छन् ।

सांसदमार्फत बजेट परिचालन गर्ने अभ्यासमा सहमत नभएपनि चालु आर्थिक वर्षमा प्रति निर्वाचन क्षेत्र ४ करोड बजेट छुट्याउन बाध्य भएका अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडा अहिले सीमा बढाउनु पर्ने बाध्यतामा छन् । सांसदहरुले प्रधानमन्त्री, सभामुख, नेकपाका अध्यक्ष, महासचिव हुँदै अर्थमन्त्रीलाई बढाएको दबाब कार्यान्वयन होला त भन्दा मन्त्रिपरिषद्का सदस्य अर्थमन्त्रीकै निर्णय र अडानमा भर पर्ने बताउँछन् ।

बजेट बनाउने, कार्यान्वयन गर्ने र अनुगमन गर्ने छुट्टाछुट्टै निकाय हुँदाहुँदै आफैंले बजेट बनाउने र मलाई १० करोड चाहियो भनेर सांसद विकास कोष खडा गर्न खोज्नु आधुनिक राज्यको स्वीकृत सिद्धान्त बर्खिलाप हुने जानकारको पनि भनाइ छ । विगतदेखि नै प्रभावकारितामा प्रश्न उठ्दा–उठ्दै पनि निरन्तरता दिइनु र सालिन्दा सांसदहरु बजेट बढाउन हौसिनुको अन्तिम सत्य वित्तीय विकृतिलाई बढावा दिनु नै हो भन्छन उनीहरु ।

सांसदहरुले माग गरेजस्तै १० करोड रुपैयाँ दिने हो भने संघीय सरकारमा मात्रै साँढे १६ अर्ब रुपैयाँ अतिरिक्त व्ययभार पर्नेछ । आर्थिक पारदर्शिता नहुने, विकास कोषका नाममा कार्यकर्ता पोस्ने र मुलुकको आर्थिक क्षमताभन्दा बाहिर भएको भन्दै आलोचना भएपनि जनतासँग प्रत्यक्ष रुपले जोडिएकाले तिनका अपेक्षा पूरा गर्न पनि पैसा चाहिने सांसदहरुको एकहोरो तर्क छ ।

• भगतराम थारु,

नेपालगन्ज, १० जेठ । तत्कालीन नेकपा एमाले र माओवादी केन्द्र एकीकरणपछि बनेको नेकपा बाँकेको जिल्ला कमिटिका सदस्यले शुक्रबार सपथ लिएका छन् । नेकपाका बरिष्ठ नेता एवं पूर्वप्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालले जिल्ला कमिटिमा रहेका १ सय ५५ सदस्यलाई सपथ खुवाउनुभयो ।

सपथग्रहण समारोहमा बोल्दै बरिष्ठ नेता पूर्वप्रधानमन्त्री नेपालले एकिकरण भएसंगै पार्टी अब क्रियाशिल बन्ने बताउनुभयो । “एक वर्षसम्म जिम्मेवारी पाएनौं भन्ने थियो । अब जिम्मेवारी प्राप्त भएको छ । पार्टीलाई क्रियाशिल बनाएर लैजानुहोला’ बरिष्ठ नेता नेपालले कार्यकर्तालाई निर्देशन दिदै भन्नुभयो ।

बरिष्ठ नेता नेपालले नेकपाले प्राप्त गरेको उपलब्धीलाई जोगाईराख्न नेता कार्यकर्ताहरुले आचरणमा ठूलो परिवर्तन ल्याउन बाँकी रहेको उद्घोष गर्नुभयो । उहाँले नेता कार्यकर्तामा घमण्ड पलाए भारतको बामपन्थी आन्दोलनको हालत हुने भन्दै कार्यकर्तालाई सचेत रहन आग्रह गर्नुभयो ।

नेता नेपालले भन्नुभयो, “भर्खरै भारतमा निर्वाचको मतपरिणाम देख्नुभएकै होला । त्यसमा बामपन्थी शक्तिले एउटै सिट ल्याउन सकेन । बामपन्थी आन्दोलन कसरी ध्वस्त हुन्छ भनेर हेर्नका लागि टाडा जानैपर्दैन । छिमेकमा हेरे पुग्छ ।”

नेता कार्यकर्तामा घमण्ड, धनको लोभ, राज्यशक्तिको दुरुपयोग र आलोचना सुन्न नसक्ने प्रबृत्ति बढ्दै गए कम्युनिष्ट आन्दोलन सकिन समय नलाग्ने नेता नेपालले स्पष्ट पार्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “हामीले पनि घमण्ड नगरौैं । अत्यन्त होसियारीपूर्वक जनताले दिएको शक्तिको उपयोग गरौं ।’

सपथग्रहण समारोहमा बोल्दै नेकपा प्रदेश ५ का सहइन्चार्ज दलबहादुर राना, केन्द्रीय सदस्य एवं प्रतिनिधिसभा सांसद महेश्वर गहतराज अथक, दिनेशचन्द्र यादव, अकलबहादुर बम लगायतले कार्यकर्ताबीचमा भावनात्मक एकतालाई सुदृड गरेर लैजानुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।

काठमाडौंं । एनसेलका ग्राहकले अब भारत भ्रमणमा रहदा बिना कुनै झन्झट अझ सुलभ दरमा डेटा रोमिङ्ग सेवाको मजा लिन सक्नेछन् । ग्राहकले आफू भारत भ्रमणमा जादाँ आफ्नो एनसेल सिम साथै लगि मात्र रु १०० मा प्रत्येक दिन अनलिमिटेड रोमिङ्ग इन्टरनेट सेवाको फाइदा लिन सक्नेछन् ।

एनसेल प्रा.लि.ले भारत भ्रमणमा जाने आफ्ना ग्राहकका लागि आकर्षक ‘अनलिमिटेड रोमिङ्ग डेटा प्याक’ ल्याएको छ जस अन्तर्गत एनसेलका ग्राहकले आफू भारतमा रहेको समयमा पनि आफ्ना परिवार तथा आफन्तसँग सुलभ दरमा रोमिङ्ग डेटा सेवा मार्फत सम्पर्कमा रही रहन सक्नेछन् ।

यस अफर अन्तर्गत एनसेलका सबै प्रिपेड तथा पोस्पेड ग्राहकले भारत भ्रमणमा रहँदा हरेक दिन कर बाहेक मात्र रु १०० (रु १२७.६९ कर सहित) मा अनलिमिटेड रोमिङ्ग डेटा सेवाको फाइदा लिन सक्नेछन् । यो सेवाबाट लाभ लिन एनसेलका ग्राहकले आफू यात्रामा जानु अघि एस्ट्रिक्स१७१२९ह्यास डायल गरि निर्देशन अनुसार यो रोमिङ्ग सेवा सुचारु गर्न सक्नेछन् ।

रोमिङ्ग सेवा सुचारु गरी सकेपछि पुनः एस्ट्रिक्स१७१२९ह्यास डायल गरी ग्राहकले यो डेटा प्याक लिन सक्छन् । एक पटक यो प्याक सुचारु गरेपछि नेपालको समय अनुसार हरेक मध्यरातमा यो सेवा स्वतः नविकरण हुनेछ र शुल्क भने ग्राहकले डेटा प्रयोग गरेको खण्डमा मात्र लाग्नेछ । अर्थात ग्राहकले प्याक खरिद गरी डेटा सेवा प्रयोग नगरेमा शुल्क लाग्ने छैन । ग्राहकले यो प्याक भारत भ्रमणमा जानु अघि वा भारतमा पुगे पछि पनि लिन सक्नेछन् ।

भारतमा ठूलो संख्यामा नेपालीहरु व्यापार व्यवसायमा तथा तीर्थका लागि यात्रा गर्ने गरेकाछन् । यो योजनाले हाम्रा ग्राहकलाई भारतमा रोमिङ्गमा रहँदा सुलभ दरमा अनलिमिटेड इन्टरनेट सेवा सुनिश्चित गरी आफ्ना परिवारका सदस्य, साथीभाईसँग सम्पर्कमा रहिरहन सहयोग पु–याउने विश्वास एनसेलले लिएको छ ।

काठमाडौं । सगरमाथाको उचाई मापन गर्न गएको सरकारी टोली विहीबार काठमाडौं फर्किएको छ । नेपाल सरकारका तर्फबाट आफ्नै स्रोत सानधनमा सगरमाथाको उचाइ मापन गर्न गएको नापी विभागको टोली जेष्ठ ८ गते बिहान ३ बजे सगरमाथाको चुचुरोमा पुग्न सफल भएको थियो ।

यसैबीच सगरमाथाको आरोहण गरेर फर्किएको सरकारी टोलीलाई भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्री पद्माकुमारी अर्यालले शुक्रबार स्वागत तथा बधाई ज्ञापन गर्नुभएको छ । मन्त्रालयमै पत्रकार सम्मेलनको आयोजना गरी मन्त्री अर्याल, मन्त्रालयका सचिव गोपिनाथ मैनाली, नापी विभागका महानिर्देशक प्रकाश जोशी लगायतले सगरमाथाको उचाइ मापनका निम्ती सगरमाथाको आरोहण गरेर फर्किएको प्रमुख नापी अधिकृत उपसचिव खिमलाल गौतम नेतृत्वको टोलीलाई फुलमाला र टिकाले स्वागत गर्नुभएको हो ।

त्यस अवसरमा सगरमाथाको सफल आरोहणको उपलक्षमा मन्त्री अर्यालले टोलीका सबै सदस्यहरूलाई मिठाइ खुवाएर खुसी बाँड्नुभएको थियो । त्यस अवसरमा पत्रकार सम्मेलनलाई सम्बोधन गर्दै मन्त्री अर्यालले सरकारले पहिलोपटक आफ्नै साधानस्रोतमा सगरमाथाको उचाइ मापन गर्ने कार्य गरेको भन्दै यो सबैका लागि गौरवको कुरा भएको बताउनुभयो ।

‘अहिलेसम्म सगरमाथाको उचाइ आफ्नै पहल तथा लगानीमा नेपाल सरकारले गरेको थिएन। विभिन्न देशहरूले विभिन्न समयमा गरेका थिए’– मन्त्री अर्यालले भन्नुभयो, यसपाली सरकारले आफ्नै स्रोतसाधनमा आफ्नै लगानीमा गरेको छ। यो हामी सबैका निम्ती गौरवको कुरा हो ।’

मन्त्री अर्यालले आरोहणको महत्वपूर्ण काम सम्पन्न गरेपनि ६ महिनाभित्र नेपाल आफैंले मापन गरेको सगरमाथाको वास्तविक उचाई प्राप्त हुने बताउनुभयो ।
गएको चैत २७ गते सगरमाथाको उचाइ नाप्नका निम्ती नापी विभागका प्रमुख नापी अधिकृत उपसचितव खिमलाल गौतम नेतृत्वको टोली सगरमाथातर्फ प्रस्थान गरेको थियो ।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र मन्त्री अर्यालको शुभकामना लिएर गएको टोलीलाई वैशाख २८ गते भूमिव्यवस्था मन्त्री पद्मा अर्यालले सगरमाथाको आधार शिविर (बेसक्याम्प) मै पुगेर थप हौसला प्रदान गर्नुभएको थियो । कार्यक्रममा सगरमाथा आरोहणका बारेमा जानकारी दिँदै टोलीका संयोजक विभागका प्रमुख नापी अधिकृत गौतमले निकै कष्टपूर्ण तरिकाले राज्यले दिएको जिम्मेवारी पुरा गरेर फर्किएको जानकारी दिनुभयो ।

जेष्ठ ८ गतेका दिन बिहान ३ बजे सगरमाथाको चुचुरोमा पुगेर आफ्नो टोली १ घण्टा १६ मिनेट सगरमाथाको चुचुरोमा मापन कार्य गरेर बिताएको जानकारी दिनुभयो । ‘त्यहाँ हामीले पुगेर काम पनि गर्नुपर्ने थियो । त्यसैले त्यहाँ अब्जरभेसनका सन्दर्भमा एक घण्टा १६ मिनेट चुचुरोमा बितायौं, जुन निकै गाह्रो काम पनि थियो’, उहाँले भन्नुभयो ।

फर्कने क्रममा निकै कष्ट समेत ब्यहोर्नुपरेको सरकारी प्राविधिक टोलीलाई गाइड गरिरहेको पिक प्रमोशन प्रालीका टोली प्रमुख छिरिङ जाङ्बु शेर्पाले बताउनुभयो । ठूलो जोखिमका बावजुद सकुशल फर्किन सफल भएको उहाँले बताउनुभयो । टोलीमा सहभागी एक जनाको अक्शिजन सकिएका कारण धेरै समस्या परेको उहाँले बताउनुभयो ।

तर आफु २० वर्षदेखि गाइडको कार्यमा खटिरहेका कारण टोलीलाई कुशलतापूर्वक आरोहण र अवतरण गराउन सफल भएको उहाँको भनाइ थियो । प्रमुख नापी अधिकृत गौतमको नेतृत्वमा नापी अधिकृत रविन कार्की, सर्भेक्षक सुरजसिंह भण्डारी र अमिन युवराज धितालले सगरमाथाको उचाई मापन गर्न जानुभएको थियो ।

जसमध्ये भण्डारी र धितालले वेशक्याम्पमा बसेर सम्पर्क शुत्रको काम गर्नुएभएको थियो भने प्रमुख गौतम र कार्कीले सगरमाथाको चुचुरोमै पुगेर उचाइ मापनको कार्य गर्नुभएको थियो । यता पिक पर्मोशन प्रालीका छिरिङ जाङ्बु शेर्पाको नेतृत्वमा पेमा ङिमा शेर्पाले प्राविधिक कर्मचारी टोलीलाई चुचुरोसम्मै पुर्‍याउन मद्दत गर्नुभएको थियो । आङ्बु शेर्पा, आङ पासाङ शेर्पा र केशव पौडेलले व्यवस्थापनको काम गर्नुभएको थियो ।

आरोहरणका क्रममा बेलैमा उद्दार नभएको भए ज्यानै ज्यान गुमाउने सम्भावना रहेको समेत त्यस सन्दर्भमा आरोहण टोलीले बताएको थियो । कार्यक्रममा मन्त्री अर्यालले आरोहणको महत्वजपुर्ण कामबाट फर्किएपछि अब प्राविधिक काममा अगाडि बढ्ने जानकारी दिनुभयो ।

२०७२ सालको भूकम्पपछि सगरमाथाको उचाइमा घटबढ भएको हुनसक्ने विषयमा राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय स्तरमा कुरा उठेपछि त्यो विषयलाई मध्यनजर गर्दै नेपाल सरकार भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालय, नापी विभागले आफ्नै स्रोतसाधनबाट सगरमाथाको उचाई मापन कार्य अगाडी बढाएको हो ।

राष्ट्रिय गौरव र अन्तराष्ट्रिय चासोको रूपमा रहेको सगरमाथाको उचाई मापन कार्य परम्परागत विधि (समतल नापी) तथा आधुनिक विधि (जिएनएसएस) एवं स्थलगत भू–आकर्षण सर्वेक्षण जस्ता विधि अवलम्बन गरिएको बताइएको छ । सगरमाथाको सफल आरोहण भइ तथ्यांक संकलन भइसकेको र अन्य स्थलगत सर्भेक्षणबाट तथ्यांकहरू प्राप्त हुने क्रममा रहेकोले सम्पुर्ण तथ्यांकहरू प्राप्त भएपश्चात् तथ्यांकहरूलाई प्रशोधन गरी परिशुद्ध उचाई विश्व सामु प्रस्तुत गर्न नापी विभाग सक्षम रहेको जानकारी दिइएको छ ।

• सविन लामिछाने,

तनहुँ । तनहुँको व्यास ६ लोधका ७४ वर्षीय शुकबहादुर परियारले बि.सं. २०६१ साल अगाडि भएको एक दुर्घटनामा परी दुवै आँखाको ज्योती गुमाए । कमजोर आर्थिक अवस्थाका कारण उनले आफ्नो आँखाको उपचार गर्न सकेनन् ।

अरुको सहायता बिना कतै हिंडडुल गर्न नसक्ने शुकबहादुरमा अहिले खुसी छाएको छ । लामो समयदेखि दृष्टिविहीन उनलाई गाउँमै आएका चिकित्सकले उपचार हुने आशा देखाइदिएका छन् । अब ज्योती नफर्कने ठानेका शुकबहादुरको आँखाको उपचार हुने सम्भावना रहेको सिन्धु पुस्तकालयमा आयोजित निःशुल्क स्वास्थ्य शिविरमा आएका चिकित्सकले बताएका छन् ।

लायन्स क्लब अफ तनहँु दमौलीको आयोजना र सिन्धु पुस्तकालय व्यास–६ को सह–आयोजनामा सञ्चालित निःशुल्क स्वास्थ्य शिविरमा परियारसँगै अरु धेरै बिरामीले गाउँमै उपचार र परामर्श पाए । दमौली आँखा उपचार केन्द्र, भरोसा दन्त उपचार केन्द्र र व्यास डाइग्नोस्टिक ल्याबको प्राविधिक सहयोगमा शिविर गरिएको लायन्स क्लब अफ तनहँुका अध्यक्ष राजकुमार श्रेष्ठ राकुले बताए ।

व्यास ६ का वडा अध्यक्ष सूर्यभक्त भण्डारीले नगरपालिकाको १४ वटा वडा मध्ये दुर्गममा पर्ने क्षेत्रमा शिविर आयोजना गरेकामा आयोजकलाई धन्यवाद दिएका छन् । वडाका आर्थिक कमजोर तथा अशिक्षित भएको कारणले गर्दा स्थानीयले रोगहरु पालेर राखेको उनले बताए ।

लायन्सका अध्यक्ष श्रेष्ठले ग्रामीण बस्तीमा धेरै बिरामीहरु रहेकाले शिविरको आयोजना गरेको बताए । शिविरमा दाँत, आँखा, कान, सुगर, युरिक एसिड सम्बन्धी रोगको उपचार गरिएको थियो ।

काठमाडौं । प्रायः सबै मानिस आफूमा कुनै न कुनै रोग रहेको बताउँछन् । यसले कस्ता मानिसलाई रोगी र कसलाई पूर्ण स्वस्थ ठान्ने होला भन्ने प्रश्न उब्जिन्छ । नेपालमा प्रायः सबै रोगी भएपछि स्वस्थ्य मानिस चाहीँ कति होलान् त ?

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार उचाई अनुसारको तौल तथा शारीरिक, मानसिक र आध्यात्मिक पूर्ण रहेको मानिस नै स्वस्थ हो । र, चिकित्सकको अनुमानका आधारमा झण्डै तीन करोड नेपालीमध्ये ६० लाख मात्रै मापदण्डअनुसार स्वस्थ छन् । स्वास्थ हुनको मापदण्ड चाहीँ के हो त ?

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार स्वास्थ भनेको रोग तथा दुर्बलताबाट मुक्तसहित सम्पूर्ण शारीरिक, मानसिक तथा सामाजिक अवस्था तन्दुरुस्त हुनु पनि हो ।

स्वास्थ हुन तनाबमुक्त पनि हुनुपर्छ । खुशी हुनुपर्छ र मानिसिकरुपमा पनि तन्दुरुस्त हुनुपर्छ । यसरी हेर्दा नेपालमा कुल जनसंख्याको २० प्रतिशत मात्र स्वास्थ मानिस हुन सक्ने अनुमान चिकित्सकको छ ।

चिकित्सकका अनुुुसार स्वास्थ्य मानिसको उचाई अनुसारको तौल हुनुपर्छ । महिला र पुरुषको उचाईअनुसार तौल फरक–फरक हुन्छ । मान्छेको उचाई अनुसारको तौल बीएमआइ (बडी मास इन्डेक्सको ट्रमिनोलोजी) बाट निकालिन्छ । त्यसअनुसार ५ फिट उचाई भएकी महिलाको तौल ४९.९ केजी हुनुपर्छ ।

स्वास्थ मानिसको जीवनशैली र भोजन पनि सन्तुलित हुनुपर्छ । कार्बोहाइड्रेट, प्रोटिन, भिटामिन, फाइबर, पानी, खनिज सम्पूर्ण भएको भोजन नै सन्तुलित भोजन हो ।

बढ्दो प्रदुषण र खानपानले मानिसलाई अस्वास्थ्य बनाउँदै लागेको छ । नेपालमा पूर्ण स्वास्थ मानिस कम हुनुको कारण ग्यास्ट्राइटिस् हो । एक अनुसन्धानले २० वर्ष माथिका ९० प्रतिशत मानिसलाई ग्यास्ट्राइटिस् भएको देखाएको छ ।

• सुरेश श्रेष्ठ,

दाङ, १० जेठ । दाङमा सिकलसेल एनिमियाको औषधि अभाव हुँदा बिरामीहरु मारमा परेका छन् । बिगत ५–६ महिनादेखि आफूहरुले औषधि नपाएको दाङ तुलसीपुरका सिकलसेल एनिमिया पीडित जीतबहादुर चौधरीले बताउनुभयो । ‘५–६ महिना भयो, हामीले औषधि पाएका छैनौं ।’ उहाँले भन्नुभयो, ‘अहिले दाङमा औषधि नपाउँदा सोही औषधिको लागि भारत जानुपर्ने बाध्यता रहेको छ ।’

राप्ती स्वास्थ्य बिज्ञान प्रतिष्ठानले सिकलसेल एनिमियाका बिरामीहरुलाई एकलाख बराबरको निःशुल्क औषधि वितरण गर्ने भनि सरकारले तोकेको छ । तर लामो समयदेखि औषधि नपाउँदा अहिले धेरै बिरामीले औषधि बिनानै दिन कटाइरहेका छन् । औषधि नै नभएपछि दैनिक खानुपर्ने औषधि एक महिनादेखि त्यसै दिन कटाइरहेको सिकलसेल एनिमिया पीडित तुलसीपुरर ११ मोतिपुर निवासी रुपा चौधरीले बताउनुभयो । ‘एक महिना भयो औषधि नपाएको ’ उहाँले भन्नुभयो, ‘अहिले औषधि नखाएरै दिन कटाइरहेकी छु ।’

औषधि नखादा हातखुट्टाका जोर्नी दुख्ने, शरीर दुख्ने हुँदा कुनै पनि काम गर्न नसकिने उहाँको भनाइ छ । अहिले आफूले ‘फोलिकएसिड’ नियमित खाइरहेको भएपनि ‘हाईड्रिया’ औषधि खान नपाएको बताउनुभयो ।

अहिले दाङ र नेपालगत्तजमा औषधि नपाइने भएपछि भारतको रुपैडीहाबाट औषधि ल्याएर खाने गरेको सिकलसेल पीडित तुलसीपुर ११ निवासी सरद चौधरीले बताउनुभयो । ‘औषधिकै लागि दाङ र नेपालगञ्ज गएँ’ उहाँले भन्नुभयो, ‘दुबै ठाउँमा औषधि छैन्, रुपैडीहा जानुपर्छ, भनेर डाक्टरहरुले भन्नुभयो, अनि त्यही गएर औषधि ल्याएर खाने गरेको छु ।’

अहिले दाङमा ‘फोलिकएसिड’ भएपनि ‘हाईड्रिया’ नामक औषधि अभाब रहेको राप्ती स्वास्थ्य बिज्ञान प्रतिष्ठानकी चित्रकला अधिकारीले बताउनुभयो ।‘ सिकलसेल एनिमिया रोगीहरुले दुई वटा औषधि खानुपर्छ’ उहाँले भन्नुभयो, ‘अहिले फोलिकएसिड नामक छ, तर हाइडिया नामक औषधि छैन् ।’

अहिलेसम्म दाङमा एक सय ३५ जनाले नियमित औषधि लिइरहेका भएता पनि औषधि अभावमा ती बिरामीहरु प्रभावित भएको उहाँको भनाइ छ । प्रतिष्ठानमा नेपालगञ्जबाट सिकलसेल एनिमियाको औषधि आउने भएपनि पछिल्लो समय औषधि नेपालगञ्जमा नै अभाव भएपछि दाङले पनि अभाव खेप्नु परेको राप्ती स्वास्थ्य बिज्ञान प्रतिष्ठान घोराहीका रजिष्ट्रार रामप्रसाद प्याकुरेलले बताउनुभयो ।

‘यहाँ नेपालगञ्जबाट औषधि आउँछ, तर नेपालगञ्जमै औषधि सकिएपछि दाङमा पनि औषधि अभाब छ’ उहाँले भन्नुभयो, ‘तर हामीले पहल गरिरहेका छौं, यो सरकारकै समस्या हो ।’ यो औषधिको खरिद सरकारले मात्रै गर्ने भएकाले आफूहरुले चाहेर पनि औषधि ल्याउन नसकिएको उहाँको भनाइ थियो ।

• कृष्ण पाण्डे

बुटवल जेठ १० । ५ नम्बर प्रदेश क्षेत्रका १२ अस्पतालहरुले बिरामीको उपचार गरे बापत सरकारबाट पाउनु पर्ने रकम नपाएको गुनासो गरेका छन् ।

आज आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा यस क्षेत्रका अस्पतालहरुले सरकारले उपलब्ध गराउने निशुल्क उपचार सेवा दिए बापत सरकारबाट पाउनु पर्ने रकम ७ महिना देखि बांकी रहेको बताए ।

उनिहरुले सरकार संग पछिल्लो ५ महिना यता ८ करोड ४६ लाख रुपैया पाउनु पर्ने दावी गरे । जसमध्ये सबैभन्दा धेरै गौतमबुद्ध सामुदायिक मुटु अस्पताल बुटवललाई ४ करोड ४७ लाख रुपैया भुक्तानी गर्न बांकि रहेको छ ।

त्यसैगरी युनिभर्सल मेडिकल कलेजले १ करोड ३६ लाख, क्रिमसन अस्पताल मणिग्रामले १ करोड ३५ लाख, नेपालगञ्ज मेडिकल कलेजले ७० लाख र सिद्धार्थनगर सिटी अस्पतालले ५८ लाख गरि ८ करोड ४६ लाख रुपैया सोधभर्ना हुन बांकि रहेको बताईएको छ ।

नेपाल सरकारले विपन्न नागरिकलाई मृगौलाको डायलाईसिस र विभिन्न आठ प्रकारका कडा रोगहरुमा एक लाख रुपैया सम्मको निशुल्क उपचार सेवा उपलब्ध गराईरहेको तर त्यस बापतको रकम आफुहरुले पाउन बांकी रहेको दावी गरे ।

पत्रकार सम्मेलनमा जारी बिज्ञप्तीमा सरकारले उपलब्ध गराउंदै आएको उक्त सेवा नेपालका विभिन्न ८० वटा अस्पतालबाट संचालन भईरहेको जनाउदै प्रदेश नं. ५ मा १२ वटा अस्पतलाबाट विपन्न वर्गका नागरिकहरुको लागि निशुल्क सेवा प्रदान भईरहेको उल्लेख गरेका छन् ।

सरकारको उक्त सेवा प्रदानको लागि सूचिकृत भएका अस्पतालहरुले विरामीको उपचार पछि नेपाल सरकार स्वास्थ्य विभागबाट प्रत्येक महिना वा बढिमा दुई महिनामा सोधभर्ना हुनुपर्नेमा विगत ६,७ महिनादेखि सोधभर्ना प्राप्त नहुंदा अस्पतालबाट हुने सेवा प्रदान गर्न जटिल बन्दै गएको उनिहरुको गुनासो छ ।

प्रदेश नंं ५ मा सबैभन्दा रुपन्देही र नेपालगञ्जका निजी तथा गैरसरकारी क्षेत्रबाट संचालनमा रहेका अस्पतालमा उक्त सेवा प्रदान भईरहेको छ ।

एकातर्फ सरकारले १० वर्ष पहिले तोकेको न्यून शुल्क रु। २ हजार ५ सय रुपैयांमा अस्पतालहरुले डायलाईसिस सेवा उपलब्ध गराउंदै आएको र सो रकम समेत लामो समयसम्म भुक्तानी नहुंदा अस्पतालहरु दोहोरो मारमा परेको गुनासो उनिहरुको छ ।

समय अनुसार औषधी तथा उपकरणहरुको मूल्य बढ्दै गईरहेको अवस्थामा उक्त शुल्कलाई समेत वृद्धि गर्नुपर्ने हो तर हामीले त पहिलेकै मुल्य पनि पाउन सकेनौ गौतम बुद्ध सामुदायीक मुटु अस्पतालका अध्यक्ष एजाज आलमले भने ।

उनले सरकारले भुक्तानी गर्नुपर्ने रकम रोकिएका कारण अस्पतालमा कार्यरत चिकित्सक, स्वास्थ्यकर्मी एवं अन्य कर्मचारीको तलब तथा विरामीको लागि प्रयोग हुने औषधी लगायतका अन्य सामग्रीहरुको बिल भुक्तानी दिन कठिनाई उत्पन्न भएको बताए ।

सरकारले घोषणा गरेको निशुल्क सेवालाई निरन्तरता प्रदान गर्ने हो भने त्यसको लागि आवश्यक बजेटको व्यवस्था हुनु जरुरी गर्न उनिहरुले सुझाए ।

स्वास्थ्य क्षेत्र यस्तै अस्तब्यस्त अवस्थामा चलिरहने हो भने भोलिका दिनमा विपन्न वर्गका विरामीहरु औषधी उपचारबाट वञ्चित हुनुपर्ने भएकोले यसतर्फ गम्भिर हुन उनिहरुले सरकारलाई आग्रह गरे ।

गर्मी बढेसँगै बजारमा आँपहरु बिक्रिका लागि राखिएका देखिन थालेका छन् ।आँपमा प्रशस्त मात्रामा पाइने भिटामिन–सी, भिटामिन–ऐ तथा २५ विभिन्न खाले कयारोटेन्वाइडसले हाम्रो रोग प्रतिरोधक प्रणालीलाई स्वस्थ्य राख्छ ।

हाम्रो शरीरका रोग प्रतिरोधक प्रणाली राम्रो हुनु राम्रो स्वस्थ्यको लागि आवश्यक मानिन्छ । आँपको सेवन गर्दा हुने विभिन्न फाइदाहरु यस्ता छन् स्

प्रजनन क्षमतामा वृद्धि

आँँप फोलेट र फोलिक एसिडयुक्त हुन्छ, जसले प्रजनन क्षमता बढाउन मद्दत गर्छ ।

क्यान्सरबाट बचाउँछ

आँप एन्टिअक्सिडेन्टयुक्त हुन्छ, जसले स्तन क्यान्सर, प्रोस्टेट क्यान्सर कोलोन क्यान्सर तथा ल्युकेमियाबाट बचाउँछ ।

कपालका लागि पनि लाभदायी

भिटामिन र खनिजयुक्त भएकाले यसले कपालको वृद्धिलाई पनि लाभदायी हुन्छ । यसले कन्डिसनरको पनि काम गर्छ । यसमा हुने भिटामिन एले चाँया हटाउछ र कपालमा चमक ल्याउछ ।

दृष्टिशक्ति बढाउछ

यसमा हुने भिटामिन ए र रेटिनोलले आँखाको शक्ति बढाउछ ।

रोगप्रतिरोधी

आँपमा २५ प्रकारका क्यारोटेनोइड्स हुन्छन् र तिनीहरुमा उच्च मात्रामा भिटामिन सि हुने हुनाले शरीरलाई रोग प्रतिरोधी बनाउन मद्दत गर्छ ।

खनिजयुक्त

आँपमा कपर, सेलेनियम, जिंक तथा पोटासियम हुन्छ, जुन मानव स्वास्थ्यका लागि आवश्यक हुन्छ । यस्ता खनिजको अभावमा मानिसमा विभिन्न स्वास्थ्य समस्या देखापर्छन् ।

पाचन प्रक्रिया राम्रो बनाउँछ

मेवाले जस्तै, आँपले पनि पाचन शक्तिलाई राम्रो बनाउछ, किनभने यसमा फाइबर उल्लेख्य मात्रामा हुन्छ । फाइबरले दिसा राम्रो हुन्छ र मेटाबोलिक रेटलाई वृद्धि गर्छ ।

फाइबर र भिटामिन सिको भण्डार

आँपमा हुने फाइबर र भिटामिन सिको प्रचूर मात्राले लिपोप्रोटिनको कम उपस्थितिलाई घटाउन मद्दत गर्छ, जसबाट कोलेस्टेरोलको मात्रा घट्छ ।

एन्टि अक्सिडेन्टयुक्त

आँपमा एन्टिअक्सिडेन्ट हुनाले कोषलाई पुनजीर्वन दिन तथा पुननिर्माण गर्न मद्दत गर्छ । यसले छालालाई भित्रैबाट रासायनिक पदार्थको असरबाट जोगाउछ ।

शरीरमा अल्कालाइनलाई सन्तुलित पार्छ

यसले मानव शरीरमा अल्कालाइनलाई सन्तुलित राख्न मद्दत गर्छ, किनभने यसमा मालिक एसिड, टार्टा्रिक एसिड तथा राम्रो मात्रामा साइट्रिक एसिड हुन्छ ।

यौन क्षमता बढाउछ

आँपमा हुने भिटामिन ईले मानिसमा यौनक्षमता बढाउन मद्दत गर्छ । यसले कोलेस्टेरोल घटाउन र मधुमेह रोक्न मद्दत गर्छ । आँपले रगतमा हुने घातक होमोसिस्टाइन तहलाई नियन्त्रण गरी हृदयाघात हुनबाट बचाउछ । होमोसिस्टाइन रक्त नलीलाई अवरुद्ध गर्न सक्छ र हृदयाघात हुने सम्भावना हुन्छ ।

छालामा चमक ल्याउछ स् आँपले छालाका लागि निकै राम्रो गर्छ, छालामा भएका काला धब्बा तथा दाग हटाउछ र प्राकृतिक चमक ल्याउछ । आँपमा हुने भिटामिन ए र बेटा क्यारोटिनले छाला पुनर्निर्माण गर्छ ।

एउटा पाकेको १०० ग्राम आँपमा ५० देखि ८० क्यालोरी उर्जा तथा ४५०० आइयु भिटामिन ए पाइन्छ । यसका अलावा भिटामिन बी, सी, तथा डी पनि पर्याप्त मात्रामा पाइन्छ । सोडियम, पोटासियम, ताम्र, गन्धक, म्याग्नेसियम, क्लोरोन तथा नियासिन पनि पाकेको आँपमा पाइन्छ ।

एउटा आँपमा ८६.१ प्रतिशत पानी, ६.६ प्रतिशत प्रोटिन, ०.१ प्रतिशत चिल्लोपदार्थ, ०.३ प्रतिशत खनिज लवण, ११.८ प्रतिशत कार्बोहाइड्रेट, १.१ प्रतिशत फाइबर (रेशा), ०.०१ प्रतिशत कार्बोहाइड्रेट र ०.०२ प्रतिशत फोस्फोरस पाइन्छ । एजेन्सीको सहयोगमा

लन्डन । बेलायती प्रधानमन्त्री टेरिजा मेले कन्जरभेटिभ पार्टीको प्रमुख पदबाट राजीनामा दिने घोषणा गरेकी छिन्। आगामी जुन ७ मा मेले नयाँ प्रधानमन्त्रीका लागि स्थान खाली गर्न राजीनामा गर्ने घोषणा गरेकी हुन्।

भाबुक मुद्रामा आज लन्डनस्थित डाउनिङ स्ट्रिटमा भाषण गर्दै उनले आफ्नो कार्यकालमा युरोपेली युनियनबाट बाहिरिने सम्बन्धमा सन् २०१६ मा भएको जनमतसंग्रहअनुसार आफ्नो क्षमताले भ्याएसम्म राम्रो गर्न सकेको दाबी गरेकी छिन्। तर, युरोपेली युनियनबाट बाहिरिने सम्झौता (ब्रेक्जिट)लाई भने कार्यान्वयनमा ल्याउन नसकेकोमा गहिरो दुःख व्यक्त गरेकी छिन्।

सम्बोधनका क्रममा काँपेको आवाजमा मेले प्रधानमन्त्रीको पदमा रहेर काम गर्न पाउनु जीवनकै गर्वयुक्त कुरा भएको बताएकी छिन् । उनले ब्रेक्जिटलाई निचोडमा पुर्‍याउन ३ पटकसम्म संसदमा प्रस्ताव पेस गरे पनि आफू असफल भएको भनाइ राखेकी थिइन् ।

यसअघि बेलायतमा हाउस अफ कमन्सकी एक प्रभावशाली मन्त्री एन्ड्रिया लेड्समले सरकारको कार्यशैलीबाट असन्तुष्ट हुँदै राजीनामा दिएपछि प्रधानमन्त्री टेरेजा मे माथि पनि पदत्याग गर्न दबाव बढेको थियो ।

नयाँ दिल्ली । भारतको तल्लो सदन लोकसभा निर्वाचनमा उम्मेदवार बनेका बलिउडका केही चर्चित कलाकारहरु विजय भए भने कोही पराजय भएका छन् । कलाकारको रुपमा जनताको मनमा बस्न सफल भएका कतिपय कलाकार जनताबाट चुनिएर सांसद हुन सफल भएका छन् भने केही असफल भएका छन् ।

अभिनेता सनी देओल पहिलो पटक राजनीतिक मैदानमा उत्रिएका थिए । उनी भारतीय जनता पार्टीमा केही महिना अघि प्रवेश गरेर सोही पार्टीबाट पञ्जावको गुरदासपुर क्षेत्रका उम्मेदवारी दिएका थिए ।

सनीले कांग्रेसका सुनीलकुमार जाखडलाई ७७ हजार १०७ मतले पराजित गर्दै विजय भएका छन् । विपक्षी दल कांग्रेसले राम्रो नतिजा ल्याएको सो प्रदेशमा सनी भने भाजपाको तर्फबाट विजयी भएका छन् ।

कुनै समय ‘ड्रिम गर्ल’ उपनाम पाएकी नायिका हेमा मालिनी पनि भारतीय जनता पार्टीबाटै निर्वाचित भइन् । उनी उत्तर प्रदेशको मथुराबाट उम्मेदवार भएकी थिइन् । उनले राष्ट्रिय लोकदल तथा गठबन्धन उम्मेदवार नरेन्द्र सिंहलाई २ लाख ९३ हजार ४७१ मतले पराजित गरिन् ।

बलिउडका अर्का चर्चित अभिनेता राज बब्बरको भने पराजय भएको छ । लामो समयदेखि राजनीतिमा सक्रिय उनी कांग्रेसका उत्तर प्रदेश अध्यक्षसमेत हुन् । आगराको फतेहपुर सिक्री क्षेत्रबाट उम्मेदवार भएका उनी भारतीय जनता पार्टीका उम्मेदवार राजकुमार चहरसँग ४ लाख ९५ हजार ६५ मतले पराजित भए ।

यसैगरी कांग्रेस पार्टीको तर्फबाट उम्मेदवारी पाएकी बलिउडका चर्चित नायिका उर्मिला मातोंडकर हालै राजनीतिमा प्रवेश गरेकी थिइन् । उनी कांग्रेस पार्टीबाट नर्थ मुम्बई क्षेत्रमा उम्मेदवार बनेकी थिइन् । उनी पनि नराम्ररी पराजित भइन् । उनलाई भारतीय जनता पार्टीका गोपाल शेट्टीले ४ लाख ६५ हजार २४७ मतले पराजित गरे ।

भाजपाबाटै चन्डीगढ क्षेत्रबाट उम्मेदवार बनेकी चलचित्र अभिनेत्री किरण खेरले कांग्रेसका वरिष्ठ नेता पवनकुमार बंशललाई ४६ हजार ९७० मतले पराजित गरिन् । अभिनेत्री खेर भारतीय जनता पार्टीबाट निर्वाचित भएकी हुन् । उनी यसअघि पनि सोही क्षेत्रबाट निर्वाचित भएकी थिइन् ।

अभिनेत्री जयाप्रदा हालै भारतीय जनता पार्टीमा प्रवेश गरेकी थिइन् । यसअघि समाजवादी पार्टीमा रहेर राजनीति गर्दै आएकी उनी भारतीय जनता पार्टीबाट रामपुर क्षेत्रमा उम्मेदवार बनेकी थिइन् । उनी समाजवादी पार्टीका नेता आजम खानसँग एक लाख ९ हजार ९९७ मतले पराजित भइन् ।

बंगाली अभिनेत्री मुनमुन सेन आसनसोल निर्वाचन क्षेत्रमा चर्चित गायक बाबुल सुप्रियोसँग पराजित भएकी छन् । त्रिणमुल कांग्रेसबाट उम्मेदवार भएकी मुनमुन भारतीय जनता पार्टीका उम्मेदवार सुप्रियोसँग करिब दुई लाख मतले पराजित भएकी हुन् ।

भारतीय जनता पार्टीमा लामो समय राजनीतिक जीवन बिताएर हालै कांग्रेसमा प्रवेश गरेका अभिनेता शत्रुघन सिन्हाका लागि दल परिवर्तनले पराजयतर्फ लग्यो । उनले पटना साहिब निर्वाचन क्षेत्रमा भारतीय जनता पार्टीका उम्मेदवार रविशंकर प्रसादसँग दुई लाख ८४ हजार मतले पराजय हुनु परेको छ । अभिनेता शत्रुघन सिन्हा भारतीय जनता पार्टीको उम्मेदवार भई सन् २००९ र २०१४ मा विजय हुनु भएको थियो ।

दक्षिण भारतीय फिल्म उद्योग तथा बलिउडका चर्चित अभिनेता प्रकाश राज बेंगलुरु सेन्ट्रल क्षेत्रबाट निर्दलीय उम्मेदवार बनेका थिए । उनी भाजपाका पीसी मोहनसँग ५ लाख ७३ हजारभन्दा बढी मतले पराजित भएका छन् । भोजपुरी नायक रवि किशनले उत्तर प्रदेशको गोरखपुर क्षेत्रबाट उम्मेदवारी दिएका थिए । भारतीय जनता पार्टीबाट उम्मेदवार बनेका उनी ३ लाख एक हजार ६६४ मतान्तरले विजयी भएका छन् ।

भोजपुरी अभिनेता तथा गायक मनोज तिवारी नर्थ इस्ट दिल्लीबाट भारतीय जनता पार्टीको उम्मेदवार बनेका थिए । उनले कांग्रेसकी दिग्गज नेतृ शिला दीक्षितलाई साढे तीन लाखभन्दा बढी मतले पराजित गरे ।

अभिनेत्री सुमनलताले कर्नाटकका मुख्यमन्त्री एचडी कुमारास्वामीका छोरा निखिललाई पराजित गरिन् । सुमनलता निर्दलीय उम्मेदवार हुन् । उनले एक लाख २५ हजारभन्दा बढी मतले निखिललाई पराजित गरेकी हुन् ।

काठमाडौं । पाकिस्तानी प्रधामन्त्री इमरान खानले नरेन्द्र मोदीलाई बधाई तथा आगामी कार्यकालका लागि शुभकामना दिएका छन् । विश्व भरका नेताहरुले लोकसभाको चुनावमा विपक्षिलाइ भारी मतका साथ पराजित गर्दै दोस्रो पटक प्रधानमन्त्री हुने निश्चित भएका बेला मोदीलार्इ खानले पनि बधाई दिएका हुन् ।

उनले बधाई सन्देशमा दक्षिण एशियाको उन्नति, बिकास साथै समृद्धमा सहकार्य गर्ने बताएका छन् । यता भारतका प्रधानमन्त्री मोदीले पनि शुभकामना स्वीकार गर्दै
खान प्रति आभार व्यक्त गर्दै आफुले सधैं आफ्नो क्षेत्रको शान्ति र विकासलाई प्राथमिकता दिईरहेको प्रतिकृया दिएका छन् ।

पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री खानले बिगतका समयमा पनि यो पटकको चुनावमा मोदी चुनीए कश्मीर समस्याको समाधान गर्न सजिलो हुने बताउँदै आएका थिए । यो सँगै कश्मीर समस्याको सवाधान हुने उनले आशा गरेका छन् । तर दुईदेश बिच लामो समयअघिबाट कश्मीरमा तनाव हुदै आएको छ । केही महिनाअघि गोली हानाहान् पनि भएको थियो ।

काठमाडौं । मतगणना हेर्दा हेर्दै एकजना भारतीय राष्ट्रिय काँग्रेस नेताको हृदयघात भएर मृत्यु भएको छ । आज तकका अनुसार मध्यप्रदेश राज्यको सिहोर जिल्लाका जिल्ला अध्यक्ष रतन सिंह मतगणना केन्द्रमा मत गिन्ती हेर्दा हेर्दै बहोस भएका थिए ।

मतगणना केन्द्रमा बसेकाहरुका अनुसार मतगणना केन्द्रमा पुगेका ठाकुर कुर्सीमा बसिरहेका थिए । बस्दाबस्दै उनी कुर्सिमै लडेका थिए । उनलाई तत्कालै अस्पताल पुर्याइएको थियो तर उनलाई त्यहाँ मृत घोषित गरियो । मध्यप्रदेशमा भाजपा अगाडि छन् भने काँग्रेसका कतिपय ठूला नेताहरु पनि पछाडि परेका छन् ।

सन् २०१४ पनि भाजपाले २९ सीटमा २७ सीट हात पारेको थियो । अहिले भाजपा २८ सीटमा अगाडि छ भने काँग्रेस एउटा सीटमा अग्रता लिइरहेको छ ।