• रिया भण्डारी,

काठमाडौं, १० मंसिर । स्वास्थ्य मन्त्रालयले एक पटक कोरोना पोजेटिभ देखिएकाले लक्षण देखिन छोडेपछि वा १४ दिनपछि दोहोर्याएर पीसीआर परीक्षण गर्नु नपर्ने जनाएको छ ।

अब पीसीआर पोजेटिभ भएर होम आइसोलेसनमा बसेकाहरुले १४ दिन आइसोलेसनमा बसेर दोहोर्याएर पीसीआर नै नगरी निस्किन मिल्ने भएको छ । यसो गर्दा कुनै जोखिम नबढ्ने मन्त्रालयले प्रष्ट पारेको छ ।

हाल एकपटक कोरोना पोजेटिभ देखिएर आइसोलेसनमा बसिसकेपछि हप्ता हप्तामा दोहो-याएर पीसीआर गर्ने र नेगेटिभ रिपोर्ट नआएसम्म आइसोलेसन मै बस्ने चलन छ ।

तर अब दोहोर्याएर पीसीआर गर्नु नपर्ने भएको छ एकपटक पोजेटिभ आएर १४ दिन आइसोलेसनमा बसेपछि वा लक्षण हराएपछि पीसीआर नै नगरी बाहिर निस्कन सकिने छ ।

कोरोना भाइरस संक्रमण पछि यसको लक्षण देखा परुन्जेलसम्म अझ धेरै फैलने संभावना हुन्छ । जति–जति लक्षण देखिएको मिति वित्दै जान्छ उतिनै संक्रमण फैलने संभावना न्यून हुँदै जाने चिकित्सक बताउछन् ।

भाइरस जीवित नभए पनि महिनौंसम्म पीसीआर पोजेटिभ देखिन सक्छ । त्यसैले पीसीआर नेगेटिभ नआउन्जेलसम्म पीसीआरको पछि लाग्नु पर्ने आवश्यकता नरहेको चिकित्सक बताउछन् ।

संक्रमित व्यक्तिमा लक्षण देखिएर निको हुँदै गएको समय जति बित्दै जान्छ, उति नै सर्ने सम्भावना न्यून भएर जान्छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयका कर्मचारी समेत दोहोर्याएर पीसीआर नगरी काममा फर्किने गरेका छन् ।

कोरोना संक्रमण निको भएकामा पुनः संक्रमणको सम्भावना कति ?

नेपालमा पुनः संक्रमण अहिलेसम्म कतिलाई भयो भन्ने तथ्यांक स्वास्थ्य मन्त्रालयसंग नै छैन । केही अध्ययनहरुले ३ देखि ५ महिनापपिछ पुनः संक्रमणको जोखिम रहेको बताए पनि बिज्ञहरुले दोहोरिएर कोरोना संक्रमण सम्भावना न्यून भएको बताएका छन् ।

यद्दपि आफूलाई संक्रमण नभए पनि अन्यलाई सार्ने खतरा हुने हुँदा मास्क लगाउने ,दूरी कायम गर्ने र हात सफा राख्ने जस्ता सचेतना भने अपनाउनु पर्छ ।

एजेन्सी, १० मंसिर । अर्जेन्टिनाका फुटबलर डिएगो म्याराडोनाको ६० वर्षको उमेरमा निधन भएको छ ।म्याराडोनको निधन हृदयघातका कारण भएको जनाइएको छ । उनको निधन बुधबार भएको हो । मंगलबार उनको अर्जेन्टिनाको राजधानी ब्युनर्स आयर्स नजिकको अस्पताल ला प्लाटामा मस्तिष्कको सफल शल्यक्रिया गरिएको थियो । सफल शल्यक्रियापछि म्याराडोना एक साता अस्पतालमै रहेर आराम गरेका थिए ।

म्याराडोनलाई सधैं सर्वश्रेष्ठ फुटबलरहरू मध्ये एक मानिन्छ । उनले अर्जेन्टिनालाई सन् १९८६ मा विश्वकपको उपाधि दिलाएका थिए ।अर्जेन्टिनी टोली जिम्नासिया ला प्लाटाको प्रशिक्षकका रुपमा रहेका उनले ३० अक्टोवरमा प्यात्रोनाटोविरुद्धको खेलमा ३–० को जित दिलाएका थिए ।

यसअघि म्याराडोना कोरोना भाइरसको कारण सेल्फ आइसोलेसनमा रहेका थिए । उनले आफ्नो ६०औं जन्म दिन समेत आइसोलेसनमा मनाएका थिए । उनको बडीगार्डलाई कोरोना देखिएपछि उनी सेल्फ आइसोलेसनमा बसेका थिए ।

काठमाडौं, १० मंसिर । सरकारले विश्वकै सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको नयाँ उचाई घोषणा गर्न स्वीकृति प्रदान गरेको छ । बुधबार बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालयलाई सगरमाथाको नयाँ उचाई घोषणा गर्न स्वीकृति प्रदान गरेको हो ।

भूमि व्यवस्था मन्त्री पद्माकुमारी अर्यालले सगरमाथाको नयाँ उचाई घोषणा गर्नका लागि स्वीकृति प्रदान गर्न मन्त्रिपरिषदमा प्रस्ताव पेश गर्नुभएको थियो ।

सरकारले पहिलोपटक आफ्नै स्रोत साधनमा सगरमाथाको उचाई मापन सम्पन्न गरेको र घोषणा गर्ने चरणमा आएपछि सगरमाथाको नयाँ उचाई औपचारिक रूपमा घोषणाको तयारी गरेको मन्त्री अर्यालले जानकारी दिनुभयो ।

मन्त्री अर्यालका अनुसार मन्त्रिपरिषदबाट स्वीकृति प्रदान भइसकेपछि अब केही दिनमा कार्यक्रम बनाएर मन्त्रालयले औपचारिक रूपमा सगरमाथाको नयाँ उचाई घोषणा गर्नेछ । सन् १९५४ देखि हालसम्म सगरमाथाको उचाई ८८४८ मिटर छ ।

तीन जना सचिवमा बढुवा

यसैबीच आजकै मन्त्रिपरिषद् बैठकले तीन जनालाई सचिवमा ढुवा गरेको छ । जानकारी अनुसार सरकारले गोकर्ण दवाडी, योगेन्द्र कार्की र सुरेश आचार्यलाई सचिवमा बढुवा गरेको हो ।

भारत र बंगलादेशको उडान खुला गर्ने निर्णय

त्यस्तै आजको मन्त्रिपरिषद् बैठकले भारत र बंगलादेशको उडान खुला गर्ने निर्णय गरेको छ । उक्त देशमा हवाई उडान, जनस्वास्थ्यसम्बन्धी प्रोटोकल पालना गर्दै उडान खोल्ने संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्यन मन्त्रालयको प्रस्तावलाई मन्त्रिपरिषद् बैठकले पारित गरेको जनाइएको छ ।

काठमाडौं, १० मंसिर । राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगले महोत्तरीको बर्दिवास घटनामा संलग्नलाई कारवाही गरी मृतक तथा पीडितलाई आवश्यक क्षतिपूर्ति उपलब्ध गराउन सरकारसँग आग्रह गरेको छ ।

आयोगका प्रवक्ता डा टीकाराम पोखरेल आज जारी गरेको प्रेस विज्ञप्तीमा महोत्तरीको बर्दिवास नगरपालिकाकी छ वर्षीया बालिका गुलाब साह खातुनको हत्याका दोषीलाई कानूनबमोजिम कारवाही गर्न आग्रह गरिएको छ ।

विज्ञप्तीमा उक्त घटनामा कानून हातमा लिन खोज्ने जो कोहीलाई कानूनी प्रक्रियाबाटै नियन्त्रणमा लिन, व्यक्तिको ज्यान जाने गरी बल प्रयोग नगर्न, घटनाको निष्पक्ष छानविन गरी घटनामा संलग्नलाई कानूनी दायरामा ल्याउन र मृतक तथा पीडितलाई आवश्यक क्षतिपूर्ति उपलब्ध गराउन आग्रह गरिएको छ ।

आयोगले कुनै पनि आपराधिक घटनामा कानूनबमोजिम कारवाही गर्ने कार्यमा प्रहरीलाई आवश्यक सहयोग पु¥याउन, प्रदर्शनका क्रममा संयमता अपनाई विरोध प्रदर्शनलाई शान्तिपूर्ण बनाउन आयोगले प्रदर्शनकारीलाई समेत आग्रह गरेको छ ।

बर्दिवासमा खातुनको हत्याको आरोपमा पक्राउ परेका आरोपितलाई कानूनी कारवाहीको माग गर्दै पीडितका आफन्त तथा स्थानीयवासीले गरेको आगजनी तथा प्रदर्शनका क्रममा प्रहरीको गोली लागि एक जनाको मृत्यु भएको तथा अन्य व्यक्ति घाइते भएको घटनाप्रति आयोगले ध्यानाकर्षण भएको जनाएको छ ।

आयोगको प्रदेश नं २ कार्यालय जनकपुरबाट घटनाको स्थलगत अनुगमन भइरहेको जनाएको छ । प्रहरीले चलाएको गोली लागी महोत्तरीको बर्दिवास नगरपालिकाका सञ्जय भनिने बुद्धिराज न्यौपानेको मृत्यु भएको तथा अन्य व्यक्ति घाइते भएको आयोगको प्रारम्भिक अनुगमनबाट पाइएको छ ।

महिला तथा बालबालिकाउपर देशका विभिन्न भागमा हुने गरेका हिंसात्मक घटनाबाट नागरिकको जीवनको अधिकारको रक्षा गर्न सुरक्षा निकाय तथा नागरिकलाई सर्तक र सचेत रहन जरूरी देखिएको आयोगले जनाएको छ ।

• केदार शर्मा,

चितवन, १० मंसिर । चितवनको नारायणगढस्थित सेन्ट्रलपाम होटलमा सहयोगीसहित रहेका पूर्व युवराज पारस शाहमा मुटुमा समस्या देखिएपछि चिकित्सकको टोलीले होटलमै पुगेर उपचार गरेको छ ।

चितवन मेडिकल कलेजका प्राध्यापक वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ डा. श्याम राज रेग्मीको नेत्रित्वमा ६ जनाको टोली होटलमा पुगी शाहलाई काेठामै राखेर उपचार गरेको हो । उपचारपछि शाहले केही सहज महसुस गरेको बताएको र रुममै आराम गरिरहेको डा. रेग्मीले बताए । बढी समस्या देखिएमा अस्पतालमै लगेर उपचार गरिने पनि रेग्मीले बताए ।

शाहमा मुटुको गति बढेको र प्रेसर पनि अलि बढेको पाइएपनि अन्य समस्या भने नदेखिएको रेग्मीको भनाइ छ । उनी अहिले गहिरो निन्द्रामा रहेकाले राति बढी समस्या देखिए अस्पतालमै लगेर उपचार गरिने डा. रेग्मीले बताए । आफूहरु तयारी अवस्थामै रहिरहने डा. रेग्मीको भनाइ छ । होटलबाट चिकित्सकको टोली भने अहिले बाहिरिएको छ ।

एजेन्सी, १० मंसिर । भारतको केन्द्रीय राजधानी रहेको दिल्ली प्रदेशमा कोरोनाभाइरस विरुद्धको खोप नआउदासम्म विद्यालय बन्द नै रहने भएका छन् । खोप नआउदासम्म बालबालिकाहरु विद्यालयमा सुरक्षित हुन नसक्ने भएकाले अहिले नै विद्यालयहरु खोल्न ठिक नहुने निश्कर्ष प्रदेश सरकारले निकालेको हो ।दिल्ली प्रदेशका उप मुख्यमन्त्री तथा शिक्षा मन्त्री मनिष सिसोडियाले बुधबार भन्नुभयो, “जहिलेसम्म खोप आउदैन त्यहीलेसम्म दिल्लीका विद्यालयहरु बन्द नै रहन्छन् ।”कोरोनाविरुद्धको खोप नआउदै विद्यालय खोल्नु घातक हुने भएकाले विद्यालय खोल्ने निर्णय गर्न नसकिएको उहाँले स्पष्ट पार्नुभयो ।

भारतको केन्द्रीय राजधानी समेत रहेको दिल्ली प्रदेशमा गत मार्च १६ देखि सवै विद्यालयहरु बन्द नै रहेका छन् । कोरोनाभाइरसको महामारी फैलिन थाल्नासाथ सरकारले विद्यालय बन्द गराएको हो ।

भारतका कतिपय प्रदेशहरुले विद्यालय खोल्ने निर्णय गरेपनि दिल्ली प्रदेशले भने बन्दलाई अझै कायमै राख्ने निर्णय गरेको छ ।

तुलनात्मक रुपमा कोरोनाभाइरसबाट बढी प्रभावित प्रदेश भएकाले पनि दिल्ली सरकारले विद्यालय खोल्ने जोखिम नलिएको हो । नयाँदिल्लीमा मात्रै अहिलेसम्म कोरोनाभाइरसबाट पाँच लाख ४० हजार ५४१ जना सङ्क्रमित भएका छन् भने आठ हजार ६२१ जनाको मृत्यु भएको छ । दिल्ली प्रदेश भारतमा कोरोनाभाइरसबाट धेरै प्रभावित छ प्रदेश मध्येमा पर्दछ ।

भारतको केन्द्रीय स्वास्थ्य तथा परिवार कल्याण मन्त्रालयले बुधबार दिएको जानकारीअनुसार अहिलेसम्म भारतमा ९२ लाख २२ हजार २१६ जना सङ्क्रमित भएका छन् । त्यसैगरी कोरोनाका कारण अहिलेसम्म मृत्यु भएकाहरुको सङ्ख्या भने एक लाख ३४ हजार ६९९ पुगेको अधिकारीहरुले जनाएका छन् ।

एजेन्सी, १० मंसिर । भारतीय काँग्रेसका बरिष्ठ नेता अहमद पटेलको बुधबार निधन भएको छ । उहाँलाई कोरोनभाइरसको सङ्क्रमण पुष्टि भएको र शरिरका धेरै अंगले काम गर्न छाडेपछि निधन भएको परिवारजनले जनाएका छन् ।उहाँका छोरा फैसल पटेलले स्थानीय समय अनुसार बुधबार बिहान ३:३० बजे आफ्ना पिताको निधन भएको जानकारी दिनुभयो । पार्टीका शिर्ष रणनितिकार समेत मानिनु हुने ७१ बर्षिय नेता पटेलको अवस्था पछिल्लो केही दिनदेखि जटिल बन्दै गएको थियो ।

उहाँलाई मेदान्त अस्पतालमा उपचार गराइएको थियो । यही नोभेम्बर १५ देखि उहाँको अवस्था विग्रिदै गएको परिवारजनले जनाएका छन् । उहाँका छोरा फैसलले सामाजिक सञ्जाल ट्वीटरमा लेख्नुभएको छ, “मेरो पिता झण्डै एक महिना अगाडि कोरोनाभाइरसबाट सङ्क्रमित हुनु भएको थियो, आज उहाँको निधन भयो, म अल्लाहसँग उहाँको आत्माको शान्तिका लागि कामना गर्दछु ।”

उहाँको निधनप्रति भारतका राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, काँग्रेस प्रमुखलगायत विभिन्न नेता तथा सुवेच्छुक र इष्टमित्रहरुले दुःख व्यक्त गर्दै श्रद्धान्जली प्रकट गर्नुभएको छ । आफुहरुप्रति सहानुभूती प्रकट गर्नेहरु सवैलाई उहाँका छोरा फैसलले धन्यवाद ज्ञापन गर्दै कोरोनाभाइरसका बारेमा हेल्चक्र्याई नगर्न पनि सवैलाई आग्रह गर्नुभएको छ ।

स्वर्गिय पटेल गुजरातबाट अहिले पनि राज्य सभा सदस्य हुनुहुन्थ्यो । योसँगै उहाँ आठ पटक सांसद हुनुभएको थियो । ती मध्ये पाँच पटक राज्य सभामा हुनुभएको थियो भने तीन पटक लोकसभामा निर्वाचित हुनुभएको थियो ।

भारतीय राष्ट्रिय काँग्रेसका उहाँ अहिले पनि कोषाध्यक्ष हुनुहुथ्यो । अहिले उहाँको तेस्रो कार्यकाल चलिरहेको थियो ।

• अभिमन्यु लामीछाने

उदयपुर, १० मंसिर । कटारी नगरपालिका २ गराँसका युवाहरुले देउसी खेलेर उठेको रकम रोगसँग लडिरहेकी बालिका सियोना श्रेष्ठलाई सहयोग गरेका छन् ।

बरिष्ठ बाल रोग विशेषज्ञा डा। सन्दीप श्रेष्ठ र नर्स एलिना गुरुङको १० महिने छोरी सियोना श्रेष्ठ स्पाइनल मस्कुलर एट्रोफी (SPINAL MUSCULAR ATROPHY (SME-1)रोगसँग लडिरहेकी छन् । सियोनाको उपचारको लागि ठूलो रकम लाग्ने भएपछि उनको परिवारले सबैसँग सहयोग याचना गरेको छ ।

Fireflies welfare society (FFWS) समूहले देउसी खेले बापत उठेको ६०,५५५ (साठ्ठी हजार पाँच सय पच्पन्न) रुपैयाँ रकम गरासका युवाहरुले सहयोग गरेका हुन् । सो रकम बुधबार बैंक अफ काठमाण्डु लिमिटेडको (२०६५००००००३१५२४) खाता नम्बरमा जम्मा गरिएको सोनु तामाङले जानकारी दिए ।

आजकालका अधिकांश युवाहरु देउसी भैलो खेलेर उठाएको रकमबाट बनभोज, भ्रमण, मनोरञ्जन गरेर सक्ने गरेको पाइएता पनि तर कटारी २ गरासका युवाहरुले भने सामाजिक कार्यमा सहयोग गरेको गरासका अगुवा प्रेम लामाले बताउनु भएको छ।

‘अपांग, अशक्त गरिब दिन दुःखीलाई सहयोग गर्ने उदेश्यले युवाहरु मिलेर देउसी भैलो कार्यक्रमको आयोजना गरेर उक्त रकम उठाईएको र सामाजिक संञ्जालहरुका सियोना श्रेष्ठको भिडियो देखेपछि सहयोग गरेको गरासका युवा प्रशान्त लामाले बताए ।

सानो सहयोग भएता पनि साथीभाई मिलेर सामाजिक क्षेत्रमा सहयोग गर्न पाउँदा आफूलाई खुसी लागेको लामाले बताए । सियोनाको उपचारको करिब २५ करोड रुपैयाँ खर्च लाग्ने र नेपालमा उपचार सम्भव नहुने भएकोले अमेरिकामा मात्रै सम्भव हुने भएकोे सियोनाका आमा एलिनाले जानकारी गराएकी छन् ।

यस रोगको उपचार २ वर्षभित्र गरिसक्नुपर्ने श्रेष्ठ दम्पतीको भनाइ छ । छोरीको उपचारको लागि ठूलो रकमको आवश्यकता भएको हुनाले तत्काल जोहो गर्न सम्भव नभएको उनीहरुको गुनासो छ । हालसम्म ३ करोड रुपैयाँ जम्मा भइसकेको पनि उनीहरुले जानकारी गराएका छन् ।

सहयोगका लागि सियोना श्रेष्ठको आफ्नै खाता नम्बर ‘सियोना श्रेष्ठ, २०६५००००००३१५२४, बैंक अफ काठमाण्डु लिमिटेड, परासी ब्राञ्चमा सहयोग गर्न अपील गरिएको छ ।

काठमाडौं, १० मंसिर । सरकारले निजामती कर्मचारीको आधिकारिक ट्रेड युनियनको निर्वाचन तत्कालका लागि स्थगन गरेको छ ।

प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा आज बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले यही मङ्सिर २७ गते हुने भनिएको निर्वाचन तत्कालका लागि स्थगन गर्ने निर्णय गरेको हो ।

“निजामती कर्मचारीहरूको आधिकारिक ट्रेड युनियनको निर्वाचन तत्कालका लागि स्थगन भएको छ”, बैठकपछि सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री एवं सरकारका प्रवक्ता पार्वत गुरुङले भने, “कोभिडका कारण अर्को मिति नतोकिएसम्मका लागि निर्वाचन स्थगन भएको हो ।”

त्यसअघि सरकारले गत असोज २४ गते हुने तय गरे तापनि कोभिड सङ्क्रमणको जोखिमका कारण मङ्सिरलाई सारिएको थियो ।

ट्रेड युनियनको निर्वाचन त्यसअघि गत जेठ १९ गते हुनुपर्ने थियो । कोरोना भाइरसको जोखिमका कारण निर्वाचन स्थगन हुँदै आएको छ ।

काठमाडौं, १० मंसिर । भारतीय विदेश सचिव हर्षवद्र्धन श्रृंगला दुई दिने नेपाल भ्रमणका लागि बिहीबार नेपाल आउँदैछन् ।

परराष्ट्र मन्त्रालयका सचिव भरतराज पौड्यालको औपचारिक निमन्त्रणामा श्रृंगला बिहीबार बिहान १० बजे विशेष विमानमार्फत नेपाल आउन थालगेका हुन् । नेपाल आएलगत्तै लागेका श्रृंगला उच्चस्तरीय भेटवार्तामा ब्यस्त हुनेछन् ।

परराष्ट्र अधिकारीका अनुसार श्रृंगालाले बिहीबार सचिव पौड्यालसँग औपचारिक वार्ता गर्ने तय भएको छ । त्यसलगत्तै श्रृंगलाले राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्रीसँग शिष्टाचार भेट गर्नेछन् ।

नेपाल–भारतबीच पछिल्लो समय सीमा विवादका कारण उत्पन्न परिस्थितिलाई समाधान गर्न भेट महत्वपूर्ण मानिएको छ । सीमा विवादका विषयमा औपचारिक रुपमा छलफल नहुने भएपनि अनौपचारिक कुराकानी भने हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ ।

भेटमा दुई देशबीचको सम्बन्ध र भविष्यमा दुई देशबीच हुने उच्चस्तरीय भ्रमणका बारेमा कुराकानी हुने बताइएको छ । श्रृंगलाले प्रमुख प्रतिपक्षी दल कांग्रेस, अर्को प्रतिपक्षी दल जनता समाजवादी पार्टीका शीर्ष नेतासँग पनि शिष्टाचार वार्ता हुने कार्यक्रम छ ।

यसैबीच, शुक्रबार भने श्रृंगलाले कूटनीतिज्ञ एवं अन्तर्राष्ट्रिय मामिला जानकारहरू माझ भारतको छिमेक नीति, नेपाल-भारत सम्बन्धलगायतका विषयमा सम्बोधन गर्नेछन् ।

विदेश मामिलासम्बन्धी थिंकट्यांक एसियन इन्स्टिच्युट अफ डिप्लोमेसी एन्ड इन्टरनेसनल अफेयर्स ९एआइडिआइए० को आयोजनामा विदेशसचिव शृंगलाले होटेल सोल्टीमा सम्बोधन गर्ने कार्यक्रम तय भएको छ ।

काठमाडौं, १० मंसिर । कक्षा १२ को परीक्षा संचालन भइरहेका बेला बिद्यार्थीहरुले मोबाइलमा हेर्दै उत्तर लेख्दै गरेको भिडियो सामाजिक संजालमा भाइरल भएको छ ।

भिडियोमा देखिएका सबै बिद्यार्थीहरुले मोवाइलबाट हेर्दै उत्तर सारिरहेको देख्न सकिन्छ । उक्त भाइरल भएको भिडियो कुन कलेजको परीक्षा केन्द्र हो भन्ने छुट्याउन सकिएको छैन । तर एक परीक्षार्थीले साथीहरूले माेवाइल हेर्दै उत्तर लेख्दै गरेकाे भिडियाे खिचेका छन् ।

झण्डै आधा मिनेट लामो भिडियो खिच्ने ती विद्यार्थीले इक्जाम भनेको यही हो है केटा हाे भन्दै २ पटक भन्छन् । र, फेरि भन्छन्, ‘इक्जाम भनेको यही हो है गाइज’ अनी उनि थप्छन् – ‘हाम्रो मीत यता तान मेरो कपी, त्यसपछि फेरि उनि क्यामेरा सार्दै भन्छन् -‘सिर्जना मोबाइलमा, हाम्रो घिसिङ सर पनि मोबाइलमा, हाम्राे यतापनि मोबाइलमा हो, उतापनि मोबाइलमा है केटाहरु सब जना, सर छैन, यही हो है केटाहरु इग्जाम भनेको यही हो, मेरो सकिसक्यो ।’ त्यसपछि भिडियो सकिन्छ ।

परीक्षा संचालन भइरहेको कक्षा कोठामा गार्ड पनि देखिदैनन् । केही बाहेक सबै विद्यार्थीहरुले मास्क लगाएका छन् । साथै उनीहरु एक अर्कामा मोवाइल हेर्दै सल्लाह पनि गरिरहेको देख्न सकिन्छ ।

कोरोना महामारी पछि स्थगित भएको कक्षा १२ को परीक्षा मंसिर ९ गतेबाट संचालन भइरहेको छ । तर भाइरल भएको उक्त भिडियो हेर्दा परीक्षा मयादित ढंगका साथ संचालन हुन नसकेको अनुमान लगाउन सकिन्छ । परीक्षर्थीहरु कुन बिद्यालयका तथा परीक्षा केन्द्र कहाँ भन्नेबारे ठम्याउन सकिएको छैन ।

• जनकबहादुर शाही

हुम्ला, १० मंसिर । संघीयता कार्यान्वयनसँगै जननिर्वाचित जनप्रतिनिधिहरु वडा तहसम्म निर्वाचित भए । यि जनप्रतिनिधिहरु सरकारी कामकाजका लागि मात्र अगुवा गर्ने तर गाउँमा हुने बैठकको अध्यक्षता गर्न पाउँदैनन् ।यस्तो नियम हुम्लाको नाम्खा गाउँपालिका वडा नम्बर ६ को हिमालपारीको गाउँ भनेर चिनिने लिमीमा अझै पनि प्रचलनमा छ । वर्ष दिनमा एकपटक हुने गाउँको आन्तरिक बैठकमा निर्वाचित वडाध्यक्षले बैठकको अध्यक्षता गर्न नपाउने परम्परा छ लिमीमा ।लिमी तिलगाउँका स्थानीय राङडोल तामाङले गाउँको आन्तरिक नियम अनुसार वर्षको एकपटक हुने बैठकको अध्यक्षता गाउँको अध्यक्षले गर्ने बताए । सरकारी काममा मात्र निर्वाचित वडा अध्यक्षले अध्यक्षता गर्छन् । तर गाउँको वार्षिक बैठकमा भने उनी पनि गाउँका अन्य घरधुरीका सदस्य सरह बैठकमा सहभागी हुन पाउने तर अध्यक्षता गर्न नपाउने उनले बताए ।बर्षको एक पटक मंसिरमा लिमीमा रहेका लि, हल्वी र जाङ ३ गाउका सबै घरधुरीका सदस्य जम्मा भएर बैठक बसी एक बर्षका लागि गाउँले मिलेर अध्यक्ष छनौट गरिन्छ । यतिखेर गाउँले छनौट गरेका अध्यक्ष छिरिङ तुन्डुप तामाङ छन् । केही दिन अगाडि सम्पन्न गाउँको बैठक पनि उनकै अध्यक्षतामा बसेको थियो ।

वडा अध्यक्ष पाल्जोर तामाङ त घरमुलीका रुपमा उपस्थित थिए । उक्त बैठकले गरेका निर्णय भन्दा माथि कोही पनि हुन सक्दैन । तिनै गाउका सम्पूर्ण घरधुरी जम्मा भएर चुनाएका अध्यक्षको अध्यक्षतामा बसेको बैठकले एक वर्षका लागि गाउँलाई आवश्यक पर्ने नीति, नियम, सामाजिक रुपमा गरिने संस्कार, मनोरञ्जन कार्य सबै तय गर्ने गर्छ ।

लिमीको यो नियमकै कारण सामाजिक बन्धनमा बाँधिनै पर्ने बाध्यता छ । त्यही भएर संस्कार, ऋति थिति र बार बन्देजका बारे सिक्न लिमी जानु पर्छ भन्ने भनाई हुम्लामा स्थापित छ । वर्षको एक पटक सञ्चालन हुने बैठकमा उपस्थित नभए जरिवाना तिर्नुपर्छ । नाम्खा गाउँपालिकाको वडा नम्बर ६ को हिमालपारीको गाउँ लिमीमा वर्ष दिनमा एक पटक हुने बैठकमा अनुपस्थित हुने घरधुरीले समाजकै मान्यता अनुसार यस्तो जरिवाना तिर्नु पर्ने व्यवस्था गरिएको हो ।

‘ऐन भन्दा खोलाको चैन’ ठूलो मान्ने लिमी गाउँमा कात्तिकदेखि मङ्सिर महिनामा सञ्चालन हुने बैठकमा उपस्थित हुन नसक्ने सदस्यले आफ्नो हैसियत अनुसार एक हजारदेखि लाख रुपैयाँसम्म जरिवाना तिर्नु पर्ने गाउँको चलन भएको नाम्खा ६ लिमीका वडा अध्यक्ष पाल्जोर तामाङले बताए । बैठक बस्ने मिति, समय र स्थान पहिले नै तोकिएको हुन्छ । उक्त बैठकमा १६ वर्ष उमेर कटेका र ६० वर्ष ननाघेका घरका मुलीले मात्र बस्न पाउँने लिमीको नियम रहेको बडा अध्यक्ष तामाङले बताए ।

संघीयता कार्यान्वयन पछि साविकको गाउँ विकास समिति अहिले गाउँपालिकाको वडामा परिणत भएको छ । गाउँले वडाध्यक्ष र सदस्य निर्वाचित गरेको छ । दलित नभएको कारण उक्त कोटाको सदस्य पद खाली रहेको छ । तर पनि गाउँले प्रत्येक कुरा कार्यान्वयन गर्ने तीन वटै गाउँ अर्का अध्यक्ष पनि छन् । केही कुरा गर्नु पर्यो भने तिनै अध्यक्षले गरेको निर्णय अन्तिम हुन्छ ।

गाउँमा नयाँ कुरा गर्नु पर्यो भने तिनै अध्यक्षको नेतृत्वमा गाउँको सहमतिमा हुने गर्छ । संघीयता अगाडि गाउँमा आन्तरिक रुपमा निर्वाचन गरेर अध्यक्ष चुन्ने गाउँ पनि हो लिमी । गाउँलेले बनाएको नियम सवैले मान्नै पर्ने बाध्यता रहेको छ । बौद्ध धर्मलम्वी भएको कारण र लिमीको आफ्नै नियम भएकोले जंगली जनावर र पंक्षी मारकाटमा पूर्णरुपमा रोक लगाईएको छ । गाउँको यो नियमले होला नाउरका बथान गाउँको नजिक देख्न पाईन्छ ।

• केदार शर्मा,

चितवन, १० मंसिर । चितवनको नारायणगढस्थित सेन्ट्रलपाम होटलमा सहयोगीसहित रहेका पूर्व युवराज पारस शाहमा मुटुमा समस्या देखिएपछि चिकित्सकको टोलीले होटलमै पुगेर उपचार गरेको छ ।

चितवन मेडिकल कलेजका प्राध्यापक वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ डा. श्याम राज रेग्मीको नेत्रित्वमा ६ जनाको टोली होटलमा पुगी शाहलाई काेठामै राखेर उपचार गरेको हो । उपचारपछि शाहले केही सहज महसुस गरेको बताएको र रुममै आराम गरिरहेको डा. रेग्मीले बताए । बढी समस्या देखिएमा अस्पतालमै लगेर उपचार गरिने पनि रेग्मीले बताए ।

शाहमा मुटुको गति बढेको र प्रेसर पनि अलि बढेको पाइएपनि अन्य समस्या भने नदेखिएको रेग्मीको भनाइ छ । उनी अहिले गहिरो निन्द्रामा रहेकाले राति बढी समस्या देखिए अस्पतालमै लगेर उपचार गरिने डा. रेग्मीले बताए । आफूहरु तयारी अवस्थामै रहिरहने डा. रेग्मीको भनाइ छ । होटलबाट चिकित्सकको टोली भने अहिले बाहिरिएको छ ।

• तारा आचार्य

विराटनगर, १० मंसिर । प्रदेश १ मा पछिल्लो २४ घण्टामा ३ स ७२ जना कोरोना संक्रमित थपिएका छन् भने १ सय ३८ डिस्चार्ज भएका छन् ।मोरङमा १ सय ५९, झापामा ९७, सुनसरीमा ५७, संखुवासभामा २७, इलाममा १२, पाँचथरमा ४, भोजपुरमा २, तेर्हथुम र उदयपुरमा १–१ र प्रदेश १ बाहिरका १२ जना रहेको सामाजिक विकास मन्त्रालयले जनाएको छ ।

विराटनगरमा १ सय २१ जनामा संक्रमण देखिएको छ । संक्रमण पुष्टि भएकामा ४७ महिला र ७४ पुरुष छन् । मोरङको लेटाङ, बेलबारी र बुढीगंगामा ६–६, रंगेलीमा ४, उर्लाबारी र रतुवामाईमा ३–३, सुन्दरहरैचा र कटहरीमा २–२, मिक्लाजुङ, ग्रामथान र धनपालथानमा १–१, र स्थानीय तह नखुलेका ३ जनामा संक्रमण देखिएकोछ ।

झापाको झापा गाउँपालिकामा ३४, भद्रपुरमा २२, दमकमा ११, विर्तामोडमा १०, अर्जुनधारामा ५, कनकाई, बुद्धशान्ति, हल्दिबारी, मेचीनगर, शिवसताक्षी र गौरादहमा २–२ र गौरीगञ्ज र स्थानीय तह नखुलेका १–१ जनाको रिपोर्ट पोजेटिभ आएको सामाजिक विकास मन्त्रालयले जनाएको छ ।

उता सुनसरीको इटहरीमा २८,धरानमा १३, रामधुनी र इनरुवामा ५–५, दुहवीमा २, भोक्राहानरसिंह र गढीमा १–१ र स्थानीय तह नखुलेका २, संखुवासभाको खाँदबारीमा २७, इलामको इलाम नगरपालिकामा १०, रोङ र देउमाईमा १–१, पाँचथरको फिदिममा ४, भोजपुरको अरुण र स्थानीय तह नखुलेका १–१, तेर्हथुमको लालीगुराँसमा १, उदयपुरको कटारीमा १ र प्रदेश १ बाहिरका १२ जनामा संक्रमण देखिएको मन्त्रालयले जनाएको छ ।

प्रदेश १ मा कोरोना संक्रमितको संख्या २६ हजार २५२ पुगेको छ भने अहिलेसम्म डिस्चार्ज हुनेको संख्या २१ हजार २ सय ८९ पुगेको छ । प्रदेश १ मा मंगलबार १ हजार २ सय ३८ जनाको पीसीआर परीक्षण गरिएको छ ।

परीक्षण गरिएका मध्ये १ सय ४७ महिला र २ सय २५ पुरुषको रिपोर्ट पोजेटिभ आएको हो । हालसम्म १ लाख ८६ हजार ९ सय ९८ जनाको पीसीआर परीक्षण गरिएको सामाजिक विकास मन्त्रालयले जनाएको छ ।

बाग्लुङ, ९ मंसिर । जिल्लाको ताराखोला गाउँपालिकामा पाँच श्ययाको कोरोना अस्थायी अस्पताल सञ्चालनमा आएको छ । अस्पताल सञ्चालनमा आएसँगै गाउँपालिकामा पहिलोपटक चिकित्सक पुगेका छन् ।

नेपाल सरकारले प्रत्येक पालिकामा अस्थायी कोरोना अस्पताल बनाउने नीतिअनुसार बागलुङ जिल्लाको ताराखोला गाउँपालिकामा पाँच श्ययाको कोरोना अस्थायी अस्पताल सञ्चालनमा ल्याइएको गाउँपालिकाले जनाएको छ ।

ताराखोला गाउँपालिकाले हालै निर्माण सम्पन्न गरेको बहुउद्देश्यीय सभाहलमा पाँच श्ययाको अस्थायी कोरोना अस्पताल सञ्चालन गरी सेवा प्रदान गर्न थालिएको गाउँपालिकाका अध्यक्ष प्रकाश घर्तीले जानकारी दिनुभयो ।

सरकारले पाँच श्ययाको कोरोना अस्पताल निर्माण गर्न पठाएको १० लाख बजेटबाट श्यया सेट, आवश्यक उपकरण खरिद गरी अस्पताल सञ्चालनमा ल्याइएको गाउँपालिकाका स्वास्थ्य संयोजक उदित थापाले जानकारी दिनुभयो ।

“अस्पताल तयारी अवस्थामा छ, गाउँपालिकामा जम्मा एकजना मात्रै सक्रिय सङ्क्रमित भएकाले उहाँ गाउँपालिकाको आइसोलेसनमा हुनुहुन्छ, अस्पतालले कोरोनाको लक्षण देखिएका बिरामीको मात्रै उपचार गर्नेछ ।” थापाका अनुसार, अस्पताल स्थापनासँगै पहिलोपटक चिकित्सकद्वारा स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्न थालिएको छ । अस्पतालमा हालै मात्र मेडिकल अधिकृत सुवास लामिछाने नियुक्ति भएर सेवा दिन गाउँपालिका आएका छन् ।

सरकारले ‘एक गाउँपालिका–एक अस्पताल’ निर्माण गर्ने लक्ष्यअनुरुप सो गाउँपालिकाले सोही स्थान नजिकै अस्पताल भवन निर्माण गर्न थालिएको छ । अस्पताल बनाउनका लागि नेपाल सरकारले ७० लाख बजेट विनियोजन गरी पठाएको छ । अस्पताल निर्माणका लागि आवश्यक सात रोपनी जग्गा व्यवस्थापन भइसकेर निर्माणको चरणमा पुगेको गाउँपालिकाले जनाएको छ ।

गाउँपालिकामा हालसम्म सङ्क्रमितको सङ्ख्या २० पुगेको छ भने सक्रिय सङ्क्रतिको सङ्ख्या भने एकजना मात्रै रहेको गाउँपालिकाको स्वास्थ्य शाखाले जनाएको छ ।

अस्थायी कोरोना अस्पतालमा हाल नेपाल सरकारले तोकेको एकजना मेडिकल अधिकृत, दुई स्टाफ नर्स र एक कार्यालय सहयोगी नियुक्ति भएर हाजिर भइसकेका छन् । कोरोनाका कारण गाउँपालिकामा पहिलो पटक चिकित्सक आउँदा अन्य स्वास्थ्य समस्यासमेत समाधानमा सहयोग पुग्नेछ । कोरोना अस्पतालमा आइसियु र भेन्टिलेटरबाहेक अन्य सबै सेवा प्रदान गरिनेछ । रासस

• तारा आचार्य

विराटनगर, ९ मंसिर । प्रदेश १ सरकारलाई नेपाल रेडक्रस सोसाईटीले १८ लाख ५८ हजार बढीको स्वास्थ्य सामग्री हस्तान्तरण गरेको छ ।सामाजिक विकास राज्यमन्त्री जसमाया गजमेरलाई नेपाल रेडक्रस सोसाईटीकी केन्द्रीय उपाध्यक्ष शर्मिला कार्कीले १६ लाख ३२ हजार ८५० मूल्य बराबरको एउटा भेन्टिेलेटर, ६ हजार थान सर्जिकल मास्क, २ हजार ५ सय जोर ग्लोब्स, ५० थान पीपीई, २ सय थान केएन ९५ मास्क, ५० थान सुरक्षा चस्मा गरी १८ लाख ५८ हजार १ सय बराबरको सामग्री हस्तान्तरण गर्नुभएको हो ।

रेडक्रसले हस्तान्तरण गरेको सामग्री ग्रहण गर्दै राज्यमन्त्री गजमेरले संघीय, प्रदेश र स्थानीय सरकार मात्रै नभएर कोरोना संक्रमण नियन्त्रणका लागि सवै एक ठाउँमा उभिन आवस्यक रहेको बताउनुभयो ।

प्रदेश सरकारले प्राप्त गरेको सामाग्री कोरोना संक्रमण जोखिममा अग्रपंक्तिमा रहेर कार्यगर्ने व्यक्तिहरुलाई वितरण गर्ने गरिएको उहाँले बताउनुभयो । राज्यमन्त्री गजमेरले नागरिको जीवन रक्षाका लागि स्वास्थ्य सामग्री प्रयोग गरिने गरिएको बताउनुभयो ।

नेपाल रेडक्रस सोसाईटीकी केन्द्रीय उपाध्यक्ष कार्कीले रेडक्रस केन्द्र स्तरमा मात्रै नभई प्रदेश र जिल्ला स्तरमा पुगेर कोरोना संक्रमण जोखिममा अग्रपंक्तिमा रहेर कार्य गर्ने स्वास्थ्यकर्मी र विरामीको सघन उपचारमा मद्धत पु¥याउने काम गरिएको बताउनुभयो ।

कोकाकोला र नेपाल रेडक्रस सोसाईटीको साझेदारीमा कोरोना महामारीको अग्रपंक्तिमा खटिने स्वास्थ्यकर्मी, विरामी र स्वयंसेवकहरुको सुरक्षाका लागि स्वास्थ्य सामग्री हस्तान्तरण गरिएको नेपाल रेडक्रस सोसाईटी मोरङका सभापति सुवोधकुमार सिंहले जानकारी दिनुभयो ।

एजेन्सी, १० मंसिर । अर्जेन्टिनाका फुटबलर डिएगो म्याराडोनाको ६० वर्षको उमेरमा निधन भएको छ ।म्याराडोनको निधन हृदयघातका कारण भएको जनाइएको छ । उनको निधन बुधबार भएको हो । मंगलबार उनको अर्जेन्टिनाको राजधानी ब्युनर्स आयर्स नजिकको अस्पताल ला प्लाटामा मस्तिष्कको सफल शल्यक्रिया गरिएको थियो । सफल शल्यक्रियापछि म्याराडोना एक साता अस्पतालमै रहेर आराम गरेका थिए ।

म्याराडोनलाई सधैं सर्वश्रेष्ठ फुटबलरहरू मध्ये एक मानिन्छ । उनले अर्जेन्टिनालाई सन् १९८६ मा विश्वकपको उपाधि दिलाएका थिए ।अर्जेन्टिनी टोली जिम्नासिया ला प्लाटाको प्रशिक्षकका रुपमा रहेका उनले ३० अक्टोवरमा प्यात्रोनाटोविरुद्धको खेलमा ३–० को जित दिलाएका थिए ।

यसअघि म्याराडोना कोरोना भाइरसको कारण सेल्फ आइसोलेसनमा रहेका थिए । उनले आफ्नो ६०औं जन्म दिन समेत आइसोलेसनमा मनाएका थिए । उनको बडीगार्डलाई कोरोना देखिएपछि उनी सेल्फ आइसोलेसनमा बसेका थिए ।

एजेन्सी, १० मंसिर । भारतको केन्द्रीय राजधानी रहेको दिल्ली प्रदेशमा कोरोनाभाइरस विरुद्धको खोप नआउदासम्म विद्यालय बन्द नै रहने भएका छन् । खोप नआउदासम्म बालबालिकाहरु विद्यालयमा सुरक्षित हुन नसक्ने भएकाले अहिले नै विद्यालयहरु खोल्न ठिक नहुने निश्कर्ष प्रदेश सरकारले निकालेको हो ।दिल्ली प्रदेशका उप मुख्यमन्त्री तथा शिक्षा मन्त्री मनिष सिसोडियाले बुधबार भन्नुभयो, “जहिलेसम्म खोप आउदैन त्यहीलेसम्म दिल्लीका विद्यालयहरु बन्द नै रहन्छन् ।”कोरोनाविरुद्धको खोप नआउदै विद्यालय खोल्नु घातक हुने भएकाले विद्यालय खोल्ने निर्णय गर्न नसकिएको उहाँले स्पष्ट पार्नुभयो ।

भारतको केन्द्रीय राजधानी समेत रहेको दिल्ली प्रदेशमा गत मार्च १६ देखि सवै विद्यालयहरु बन्द नै रहेका छन् । कोरोनाभाइरसको महामारी फैलिन थाल्नासाथ सरकारले विद्यालय बन्द गराएको हो ।

भारतका कतिपय प्रदेशहरुले विद्यालय खोल्ने निर्णय गरेपनि दिल्ली प्रदेशले भने बन्दलाई अझै कायमै राख्ने निर्णय गरेको छ ।

तुलनात्मक रुपमा कोरोनाभाइरसबाट बढी प्रभावित प्रदेश भएकाले पनि दिल्ली सरकारले विद्यालय खोल्ने जोखिम नलिएको हो । नयाँदिल्लीमा मात्रै अहिलेसम्म कोरोनाभाइरसबाट पाँच लाख ४० हजार ५४१ जना सङ्क्रमित भएका छन् भने आठ हजार ६२१ जनाको मृत्यु भएको छ । दिल्ली प्रदेश भारतमा कोरोनाभाइरसबाट धेरै प्रभावित छ प्रदेश मध्येमा पर्दछ ।

भारतको केन्द्रीय स्वास्थ्य तथा परिवार कल्याण मन्त्रालयले बुधबार दिएको जानकारीअनुसार अहिलेसम्म भारतमा ९२ लाख २२ हजार २१६ जना सङ्क्रमित भएका छन् । त्यसैगरी कोरोनाका कारण अहिलेसम्म मृत्यु भएकाहरुको सङ्ख्या भने एक लाख ३४ हजार ६९९ पुगेको अधिकारीहरुले जनाएका छन् ।

एजेन्सी, १० मंसिर । भारतीय काँग्रेसका बरिष्ठ नेता अहमद पटेलको बुधबार निधन भएको छ । उहाँलाई कोरोनभाइरसको सङ्क्रमण पुष्टि भएको र शरिरका धेरै अंगले काम गर्न छाडेपछि निधन भएको परिवारजनले जनाएका छन् ।उहाँका छोरा फैसल पटेलले स्थानीय समय अनुसार बुधबार बिहान ३:३० बजे आफ्ना पिताको निधन भएको जानकारी दिनुभयो । पार्टीका शिर्ष रणनितिकार समेत मानिनु हुने ७१ बर्षिय नेता पटेलको अवस्था पछिल्लो केही दिनदेखि जटिल बन्दै गएको थियो ।

उहाँलाई मेदान्त अस्पतालमा उपचार गराइएको थियो । यही नोभेम्बर १५ देखि उहाँको अवस्था विग्रिदै गएको परिवारजनले जनाएका छन् । उहाँका छोरा फैसलले सामाजिक सञ्जाल ट्वीटरमा लेख्नुभएको छ, “मेरो पिता झण्डै एक महिना अगाडि कोरोनाभाइरसबाट सङ्क्रमित हुनु भएको थियो, आज उहाँको निधन भयो, म अल्लाहसँग उहाँको आत्माको शान्तिका लागि कामना गर्दछु ।”

उहाँको निधनप्रति भारतका राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, काँग्रेस प्रमुखलगायत विभिन्न नेता तथा सुवेच्छुक र इष्टमित्रहरुले दुःख व्यक्त गर्दै श्रद्धान्जली प्रकट गर्नुभएको छ । आफुहरुप्रति सहानुभूती प्रकट गर्नेहरु सवैलाई उहाँका छोरा फैसलले धन्यवाद ज्ञापन गर्दै कोरोनाभाइरसका बारेमा हेल्चक्र्याई नगर्न पनि सवैलाई आग्रह गर्नुभएको छ ।

स्वर्गिय पटेल गुजरातबाट अहिले पनि राज्य सभा सदस्य हुनुहुन्थ्यो । योसँगै उहाँ आठ पटक सांसद हुनुभएको थियो । ती मध्ये पाँच पटक राज्य सभामा हुनुभएको थियो भने तीन पटक लोकसभामा निर्वाचित हुनुभएको थियो ।

भारतीय राष्ट्रिय काँग्रेसका उहाँ अहिले पनि कोषाध्यक्ष हुनुहुथ्यो । अहिले उहाँको तेस्रो कार्यकाल चलिरहेको थियो ।

रोम, १० मंसिर । विश्वलाई नै प्रभावित पारेको कोरोनाभाइरसको महामारीले इटलीको जन्मदरलाई पनि असर पारेको छ ।

महामारी चलिरहेका बेला इटलीमा अहिले इतिहासमै सबैभन्दा थोरै जन्मदर हुने अनुमान गरिएको सरकारी अधिकारीहरुले जानकारी दिएका छन् ।

अघिल्लो वर्ष पनि १५० वर्षकै सबैभन्दा कम जन्मदर रहेकोमा अहिले अझ घटेर अहिलेसम्मकै सबैभन्दा कम हुने अनुमान गरिएको उनीहरुले बताएका छन् ।

उनीहरुका अनुसार अघिल्लो वर्ष सन् २०१९ मा झण्डै चार लाख २० हजार जन्मिएकामा यस वर्ष सन् २०२० मा झण्डै चार लाख आठ हजार मात्रै जन्मिने अनुमान गरिएको हो ।

त्यसैगरी सन् २०२१ मा झण्डै तीन लाख ९३ हजार मात्रै जन्मिने सरकारी अधिकारीहरुले अनुमान गरेका छन् । यो पूर्वानुमान विवरण देशका तथ्याङ्क प्रमुख गियन कार्लो ब्लाङगीअर्डोले मङ्गलबार सांसदहरुका बीचमा प्रस्तुत गरेका हुन् ।

विषेश गरेर त्रासपूर्ण वातावरण, असुरक्षा, आर्थिक सङ्कटलगायतका कारणले जन्मदर न्यून हुँदै गएको उनले जानकारी दिए ।

“इटलीका दम्पतीहरुमा मुख्य गरेर मानसिक र आर्थिक समस्या देखिएकाले उनीहरुले बच्चा जन्माउन कमी गरेको वा जोखिमको रुपमा लिने गरेको पाइएको छ,” उनले भने ।

नयाँदिल्ली, १० मंसिर । भारतमा कोरोनाभाइरस संक्रमणबाट पछिल्लो २४ घण्टामा थप ४८१ जनाको मृत्यु भएको भारतको केन्द्रीय स्वास्थ्य तथा परिवार कल्याण मन्त्रालयले जनाएको छ ।

यो सहितमा भारतमा कोरोना संक्रमणबाट मृत्यु हुनेको संख्या एक लाख ३४ हजार ६९९ पुगेको छ । भारतमा विगत चौबीस घण्टाको अवधिमा थप ४४ हजार व्यक्तिमा संक्रमण पुष्टि भएको छ ।

भारतमा हालसम्म संक्रमितको संख्या ९२ लाख २२ हजार पुगेको छ जसमध्ये ८६ लाख ४२ हजार व्यक्ति संक्रमणमुक्त भएका छन् । मन्त्रालयका अनुसार हाल ४ लाख ४५ हजार व्यक्ति अझै पनि सक्रिय संक्रमित अवस्थामा छन् । भारतमा एकै दिन ५० हजारभन्दा कम संक्रमित भेटिएको यो लगातार अठारौं दिन हो ।

भारतीय स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषदले भारतमा कूल १३ करोड ४८ लाख ४१ हजार नमूना परीक्षण गरेको जनाएको छ । प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले मंगलबार सरकारले कोभिड–१९ को खोप निर्माण गर्ने सम्बन्धमा गम्भीरतापूर्वक कार्य गरिरहेको बताउँदै खोपको डोज र मूल्य अझै टुंगो नलागेको बताए ।

उनले भने, “सरकारले खोप निर्माणमा ध्यान दिइरहेको छ । हामी खोप निर्माताहरुसँग छलफल गरिरहेका छौं । हामी विश्वका अरु नियामकहरु, सरकारहरु, बहुराष्ट्रिय संघसंस्था र अन्तर्राष्ट्रिय कम्पनीसँग पनि छलफलमा छौं ।

अहिलेसम्म कति डोज आवश्यक हुन्छ भन्ने स्पष्ट भइसकेको छैन । हामीले अझै यसको सही उत्तर प्राप्त गरिसकेका छैनौं ।” प्रधानमन्त्री मोदीले यही विषयमा राज्यका मुख्यमन्त्रीहरुसँग छलफल गरिरहेका छन् ।

एजेन्सी, १० मंसिर । रुसले जापान सागरमा प्रवेश गरेको अमेरिकी जलसेनाको जहाज ध्वस्त पारिदिने चेतावनी दिएको छ ।रुसले अमेरिकी जलसेनाको एउटा विध्वंसक जहाजलाई आफ्नो युद्धपोतले मङ्गलवार लखेटेको दाबी समेत गरेको छ। ‘यूसएसएस जोन एस मक्केन’ नामक उक्त जहाजलाई ध्वस्त पारिदिने चेतावनी दिइएको हो ।

उक्त जहाज पिटर द ग्रेट गल्फको जलक्षेत्रमा दुई किलोमिटर भित्र आएको बताइएको छ। तर अमेरिकी जलसेनाले रुसी आरोपको खण्डन गर्दै आफ्नो पक्षबाट कुनै गल्ती नभएको बताएको छ।

चेतावनीमा घुसपैठ गर्ने जहाजलाई बाहिर निकाल्न शक्तिको प्रयोग गर्न सकिने बताइएको छ। रुसी विध्वंशक जहाज एड्मिरल भिनोग्रादोभबाट चेतावनी दिइएको रुसको दाबी छ

समुद्री सीमाबारे गरिएको अवैध दाबीलाई अमेरिकाले कहिल्यै स्वीकार नगर्ने जनाइएको छ। बीबीसीबाट

एजेन्सी, १० मंसिर । भारतले मंगलबार अरु ४३ वटा मोबाइल एप्सलाई प्रतिबन्धित गरेको छ । प्रतिबन्धित एप्सहरुमा सीमा विवाद जारी रहेका चीनका एप्सहरु पनि रहेका छन् ।भारतीय सूचना प्रविधि मन्त्रालयले प्रतिबन्धित एप्सहरुले भारतको सार्वभौमसत्ता र अक्षुण्णतालाई चुनौती दिएको जनाएको छ । प्रतिबन्धित एप्सहरुमा चीनको बहुराष्ट्रिय कम्पनी अलिबाबा ग्रुपसँग सम्बन्धित चारवटा एप्सहरु रहेका छन् ।

भारतले केही महिनाअघि लोकप्रिय भिडियो सेयरिङ एप टिकटक र मोबाइल खेल पब्जी समेतका चिनियाँ स्वामित्वमा रहेका केही मोबाइल एप्सहरुमाथि प्रतिबन्ध लगाएको थियो । भारत सरकारले चिनियाँ मोबाइल एप्सहरुले भारतीय प्रयोगकर्ताका गोप्य विवरणहरु संकलन गरी चीन पु–याएको आरोप लगाएको थियो ।

चीन र भारतबीच सीमावर्ती लद्धाखका विषयलाई लिएर महिनौंदेखि विवाद छ । तर सैनिक र कुटनीतिक तहमा सीमा विवादका विषयमा वार्ताहरु भइरहे पनि तनाव जारी छ । यी वार्तामा अघि सारिएका विषयका बारेमा विवरण सार्वजनिक भइरहेको छैन ।

भारतको एप्स प्रतिबन्धलाई लिएर भारतीय सत्तारुढ दलले स्वागत गरेको छ । भारतमा हाल चिनियाँ मोबाइल एप्सहरु तिब्र गतिमा विस्तार र लोकप्रिय भइरहेका छन् । कतिपय चिनियाँ कम्पनीहरुले भारतीय प्रयोगकर्ताका रुचीलाई समेटेर एप्सहरु निर्माण गरेका छन् ।

एजेन्सी, १० मंसिर । संयुक्तराज्य अमेरिकाले पहिलो हप्तामा फाइजरले निर्माण गरेको कोभिड–१९ को खोप वितरण गर्ने योजना अघि सारेको छ ।अमेरिकी नियामक निकायबाट आपतकालीन प्रयोगका लागि स्वीकृति पाएलगत्तै सम्भवत डिसेम्बरमा यो खोप पहिलो चरणमा ६४ लाख व्यक्तिमा लगाइने छ ।

अमेरिकी खाद्य तथा औषधि प्रशासन (एफडिए)को एक कमिटीको आगामी डिसेम्बर १० बस्ने बैठकले यस बारेमा निर्णय गर्नेछ । संयुक्तराज्य अमेरिकामा कोरोनाभाइरसबाट संक्रमित व्यक्तिको मृत्युको संख्या र नयाँ संक्रमितको संख्या बढेका कारण पनि खोपलाई आपतकालीन प्रयोग गर्नुपर्ने अवस्था सिर्जना भइसकेको विज्ञहरुले बताएका छन् ।

मंगलबार सार्वजनिक पछिल्लो तथ्यांकमा अमेरिकामा मृत्यु भएका व्यक्तिको संख्या २ लाख ६० हजार पुगिसकेको देखिएको छ भने १ करोड २५ लाख मानिस संक्रमित भएका छन् । चौबीस घण्टाको अवधिमा दुई हजार भन्दा बढी मानिसको कोरोना संक्रमणबाट मृत्यु भएको छ भने एक लाख ६७ हजार व्यक्तिमा संक्रमण देखिएको छ ।

अमेरिकी सरकारको “अपरेशन वार्प स्पीड” का प्रमुख अपरेशन अधिकृत जनरल गुस्ताभ पर्नाले डिसेम्बरको अन्त्यसम्ममा झण्डै खोपको ४ करोड डोज उपलब्ध भइसक्ने बताउनुभएको छ ।

त्यस तथ्याँकमा मोडर्नाले तयार पारेको खोप पनि समावेश छ । गत साता निकै प्रभावकारी रहेको भन्दै विवरण सार्वजनिक भएकाले मोडर्नाको खोपलाई पनि आपतकालीन प्रयोगमा ल्याइने सम्भावनाका बारेमा छलफल भइरहेको पर्नाले बताउनुभयो ।

फाइजरको खोप निकै चिसो अर्थात माइनस ७० डिग्री सेल्सियस तापक्रममा राख्नु पर्ने हुन्छ । त्यही कारण कम्पनीले १५ दिनसम्म खोपलाई सुरक्षित राख्न मिल्ने गरी विशेष भण्डारणको व्यवस्था मिलाएको छ ।

पर्नाले सबै अमेरिकी राज्यहरुलाई जनसंख्याका आधारमा समानुपातिक रुपमा खोप वितरण गरिने पनि जानकारी दिनुभयो ।

संघीय सरकारले कसलाई प्राथमिकता दिनु पर्ने भन्ने बारेमा सिफारिशहरू गर्नेछन् जसमा सम्भवतः वृद्ध, उच्च जोखिम, र अग्रणी कामदारहरू रहनेछन् ।